Emek Sürecinin Postfordist Dönüşümü Bağlamında Bekaert Grevi

Abstract

Kapitalist üretim ilişkilerinin yeniden üretiminin bir sonucu olarak gelişen küreselleşme sürecinde, Postfordist üretim modeli hem üretim hem de tüketim alanında sosyal problemler üretmekte ve işgücü piyasalarını, sendikal hak ve özgürlükleri olumsuz etkilemektedir. Bu bağlamda küresel reel ya da spekülatif yatırımları ülkelerine çekmek amacıyla işgücü maliyetlerini düşürmeyi hedefleyen devletler, emeği disiplin altına almak için nesnel yasal düzenlemeleri öznel keyfi uygulamalara dönüştürmektedir. Bu çalışmada da, merkez-çevre ekolünün özellikle de Wallerstein’ın analizleri teorik referans alınarak, neo-liberalizmin emek süreçlerine müdahalelerinin normalleştirilmesi ve meşrulaştırılması çerçevesinde grev ertelemelerinin işçilere ve sendikalara etkileri incelenmiştir. 13 Aralık 2022 tarihinde İzmit Kord Çelik Fabrikasında Birleşik Metal-İş sendikasının grevi ertelenmiş, fabrikada çalışan sendika üyesi işçiler grev erteleme kararına rağmen greve fiilen devam etmişler ve 18 gün direnmişlerdir. Bu grev pratiğinin değerlendirildiği çalışmanın alan araştırması kısmında nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine mülakat tekniği kullanılarak görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, Türkiye’de emek süreci ve sendikacılık tarihi açısından değerli bir örnek olarak, sermaye kesiminin ve politik iktidarın sınıfsal otoritesine rağmen emsal bir toplu iş sözleşmesi imzalanmış olmasının analizi yapılmaktadır.