17. Yüzyıl ve sonrası Osmanlı minyatürlerinde günlük yaşamdan halkın eğlence sahneleri

Abstract

Osmanlı döneminde farklı sebeplerle saray tarafından düzenlenen şenliklere halk da davet edilmiş, insanların kaynaşması ve sıkıntılarından uzaklaşması sağlanmıştır. Saray tarafından organize edilen eğlenceler dışında insanlar günlük yaşamlarında hoşça vakit geçirebilmek için aktiviteler düzenlemiştir. Eğlenmek için dans ve müzik gibi seyirlik gösterilere, yiyecek ve içeceklere başvurulmuştur. En eski örnekleri 15. yüzyıla dayanan Osmanlı minyatür sanatında çoğunlukla padişahlar, dini ve tarihi figürler, edebi eserlerden karakterler resmedilmiştir. 17. yüzyıl başlarından itibaren halktan insanların yaşamları, sosyalleşme ve eğlenceleri de tasvirlere konu olmuştur. Tezin konusu olan 17. yüzyıl ve sonrası Osmanlı halkının günlük yaşamlarındaki eğlencelerinin tasvirlere yansıması içerikli otuz minyatür incelenmiştir. Tasvirlerde görülen, insanların bir araya toplanıp vakit geçirdiği yerler meyhane, hamam ve mesire alanları şeklinde sınıflandırılarak kataloglanmıştır. Karşılaştırma ve değerlendirme kısmında, düzenlenen eğlencelerde görülen müzik icraları, dans performansları, giyim kuşamdaki değişimler, kadın ve erkek ilişkileri, içki sahneleri incelenmiştir.

During the Ottoman period, the public was invited to festivals organized by the palace for various reasons, allowing people to socialize and get away from their troubles. Apart from the entertainment organized by the palace, people organized activities in their daily lives to have a good time. For entertainment, shows such as dance and music, food and drinks were used. Ottoman miniature art, the oldest examples of which date back to the 15th century, mostly depicted sultans, religious and historical figures, and characters from literary works. From the early 17th century onwards, the lives of ordinary people, their socializing and entertainment were also depicted. The subject of the thesis is thirty miniatures that reflect the entertainments of the Ottoman people in their daily lives in the 17th century and later. The places where people gathered and spent time seen in the depictions were classified and catalogued as taverns, baths and picnic areas. In the comparison and evaluation section, the musical performances, dance performances, changes in clothing, women and men relations and drinking scenes seen in the organized entertainments were examined.