İnsan kaynakları yönetiminde psikoteknik testler ve bir araştırma

Abstract

The purpose of this study, the psycho technique test is to place the implementation of a variety of personality tests which is used in personnel selection and evaluation process. In this context, an application of five factor model has been carried out. The five personality traits of extraversion, conscientiousness, agreeableness, emotional stability and openness were examined the scope of study that the differences in terms of demographic variables. The thesis basically consists of three parts. In the first part, definition of personnel selection and evaluation process is given. In the second part, definition of psycho technique tests is given in detail. Furthermore, five-factor model of personality test that will be used in application and as part of personality to examine behavior which is social style test is given in detail. Third part is about the application. The data to be in this study are obtained from working in textile sector in Denizli. Data, which are collected by survey, are analyzed in SPSS 17.0. According to research results, dimension of workers’ emotional stability has been shown to vary according to length of service in the enterprise. Also, dimension of workers’ openness has been shown to vary according to status of employees. In addition, level of education, working time and salary variables’ double and triple effects has been examined and significant results were found. Consequently, research has shown to be significant in some of the hypotheses proposed.

Bu çalışmanın amacı, personel seçim ve değerlendirme süreçlerinde kullanılan psikoteknik testlerin bir çeşidi olan kişilik testlerinin uygulamasına yer vermektir. Bu doğrultuda beş faktör kişilik modelinin bir uygulaması gerçekleştirilmiştir. Beş faktör kişilik özelliklerinden dışa dönüklük, sorumluluk, yumuşak başlılık, duygusal denge ve gelişime açıklık boyutlarının ele alınan demografik değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediği çalışma kapsamında ele alınmıştır. Tez genel olarak üç bölümden oluşmaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde personel seçme ve değerlendirme süreci açıklanmıştır. İkinci bölümde ise psikoteknik testler ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Ayrıca uygulamada kullanılacak olan beş faktör kişilik modeli testi ve kişiliğin bir parçası olarak davranışı inceleyen sosyal stil testi hakkında bilgi verilmiştir. Üçüncü bölüm ise uygulamayı içermektedir. Çalışmada kullanılan veriler, Denizli’de tekstil sektöründe yer alan bir işletmeden elde edilmiştir. Veriler anket yoluyla toplanmış ve SPSS 17.0 yazılımı ile analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, çalışanların duygusal denge boyutunun işletmedeki hizmet sürelerine göre farklılık gösterdiği görülmüştür ve çalışanların gelişime açıklık boyutu mavi ya da beyaz yaka olmalarına göre farklılık göstermektedir. Ayrıca gelişime açıklık boyutuyla eğitim düzeyi; çalışma süresi, eğitim düzeyi; aylık gelir ikili etkileriyle ve eğitim düzeyi; çalışma süresi; aylık gelir üçlü etkisi arasında anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Sonuç olarak, araştırmada önerilen bazı hipotezlerin anlamlı olduğu görülmüş ve çalışma personel seçim ve değerlendirme süreçlerinde demografik değişkenlerin kişilik üzerindeki etkisini incelemesi açısından anlamlı sonuçlar ortaya koymuştur.