Stokastik sınır analizi: İstanbul Sanayi Odası’na kayıtlı firmalara yönelik bir uygulama [Master Thesis]

Abstract

The purpose of this study is to measure efficiency of first 500 firms registered for Istanbul Industry Chamber. The measurement of efficiency is aimed for stochastic frontier analysis, a parametric method, introduced by Aigner, Lovell and Schmidt (1977) and Meusen and Van Den Broeck (1977). Istanbul Industry Chamber has operated since 1952 and its essential target is to contribute to Turkey’s highly competitive industry and to help prosper the country. The most prominent industry fountains of Turkey has prepared and shared with public its works for 47 years. Through this 47 period, Istanbul Industry Chamber has prepared reports firstly for 100 firms then 300 firms lastly 500 firms. In the study, two different models were set by 2011- 2014 datas according to corresponding year of Cobb-Douglas (C-D) and Translog production function. Firm based efficiency measurement was carried out by cross sectional datas. Also it was exhausted by branching off sectors according to NACE REV 2 economic operation classification in terms of descriptive statistics of efficiencies. Two different conversion were did owing to negative values in the variables. Despite first conversion carried out gives meaningful results statistically, since it isn't suitable financially a second conversion was carried out. In SFA it is neccesary the datas to be positive. Two different transformation have been carried out to make negative values positive. Although first transformation gives meaningful results statistically, since it isn’t proper financially second transformation was done. Frontier 4.1 computer program introduced by Tim Coelli was used to measure the efficiency. The number of firms differ in the created models due to non disclosure of some firm names in data set shared by Istanbul Industry Chamber through 2011-2014 and inadequate data sharing.

Bu çalışmanın amacı İstanbul Sanayi Odası (İSO)’na kayıtlı ilk 500 firmanın etkinliklerinin ölçülmesidir. Etkinlik ölçümü için, parametrik bir yöntem olan, Aigner, Lovell ve Schmidt (1977) ve Meusen ve Van Den Broeck (1977) tarafından geliştirilen Stokastik Sınır Analizi (SSA) kullanılmıştır. İSO 1952 yılından beri faaliyet göstermekte olup asıl hedefi Türkiye’nin rekabet gücü yüksek bir sanayiye sahip olmasına ve ülkenin kalkınmasına yardımcı olmaktır. Türkiye'nin en büyük sanayi kuruluşları çalışmasını 47 yıldır hazırlamakta ve kamuoyu ile paylaşmaktadır. İSO bu 47 yıllık süreçte önce 100, sonra 300 ve 1980’den itibaren 500 büyük sanayi kuruluşu kapsamında raporlar hazırlamıştır. Çalışmada 2011-2014 yıllarının İSO 500 firma verileriyle firmaların etkinliklerinin belirlenmesi için her yıla ilişkin Cobb- Douglas(C-D) ve Translog üretim fonksiyonuna göre iki farklı model oluşturulmuştur. Yatay kesit verilerle firma bazlı etkinlik ölçümü yapılmış; ayrıca Kamu-Özel ayrılarak ve NACE REV 2 ekonomik faaliyet sınıflamasına göre firmalar sektörlere ayrılarak incelenmiş, sektörlerin ortalama etkinlik skorları da irdelenmiştir. İSO’nun 2011-2014 yılları itibarıyla kamuoyu ile paylaşılan firmalara ilişkin veri setinde bazı firmaların isminin açıklanmaması, bazı firmaların ise eksik veri paylaşımı nedeniyle oluşturulan modellerde firma sayıları farklılıklar göstermektedir. SSA’da verilerin pozitif olması gerekmektedir. Çalışmada kullanılan değişkenlerde negatif değerlerin olması nedeniyle verileri pozitif yapmak için iki farklı dönüştürme yapılmıştır. Yapılan ilk dönüştürme işlemi istatistiksel olarak anlamlı sonuçlar vermesine rağmen finansal açıdan uygun olmadığı için ikinci dönüştürme yapılmıştır. Etkinliğin ölçülmesinde Tim Coelli tarafından geliştirilen Frontier 4.1 bilgisayar programı kullanılmıştır. Analiz sonuçlarına göre kamu sektöründe etkinliklerin daha düşük olduğu, 2014 yılına kadar giyim, 2014 yılında gıda sektörünün etkinlik skorlarının diğerlerine oranla daha yüksek olduğu bulunmuştur. Firmaların etkinlik skorları 2011 yılından 2013 yılına kadar düşerken, 2014 yılında yükselmiştir.