Çanakkale ili 112 acil sağlık hizmetleri istasyonlarında çalışan personelin afet tıbbı konusundaki bilgi düzeyleri [Master Thesis]

Abstract

Amaç: Çanakkale 112 acil sağlık hizmetleri istasyonlarında çalışan personelin afet tıbbı konusundaki bilgi düzeylerini ve başta eğitim olmak üzere bazı ilişkili etmenleri ortaya koymaktır. Yöntem: Kesitsel nitelikte analitik bir araştırmadır. Araştırmanın evreni Çanakkale 112 acil sağlık hizmetleri istasyonlarında çalışan personelin tümüdür. 328 kişiden 260’ına (%79,2) ulaşılmıştır. Bağımlı değişken olan afet tıbbı bilgi düzeyi 25 soru ile 100 puan üzerinden değerlendirilmiştir. Eğitim ile ilgili değişkenler temel bağımsız değişkenlerdir. Bunlar; AYAY eğitimi alma durumu, UMKE Temel Eğitimi alma durumu, mezuniyet sonrası bir kurs programına katılma durumu, diğer eğitimlere katılma durumudur. Sosyodemografik özellikler, meslek ve afete yanıt deneyimi de diğer bağımsız değişkenlerdir. Veriler anketle, kendi kendine doldurma yöntemiyle toplanmıştır. SPSS 11.0 kullanılarak yapılan analizde Mann Whitney-U, Kruskal Wallis, Kikare testi ve lineer regresyon analizi kullanılmıştır. Anlamlılık sınırı p<0.05’dir. Bulgular: Araştırmaya katılan 260 personelin yaş ortalaması 27,6±8,5 yıldır, %56,9’u kadındır. Genel afet tıbbı bilgi düzeyi ortanca değeri 72 puandır. Personelin afet tıbbı bilgi düzeyi ile AYAY lisans eğitimi (p=0,000) ve diğer ilave eğitimler (p=0,001) arasında pozitif yönlü anlamlı bir ilişki vardır. Personelin mesleği (p=0,007) ve afet tatbikatlarına katılmış olmasının da (p=0,022) bilgi düzeyiyle ilişkisi gösterilmiş olmasına karşın; yaş, cinsiyet ve afet deneyiminin anlamlı bir ilişki göstermediği saptanmıştır. Sonuç: Personelin genel afet tıbbı bilgi düzeyleri yeterli gibi görünmekle birlikte başta eğitim olmak üzere bazı faktörlerle yakın ilişki göstermektedir. Bilgi düzeyi üzerinde en etkili eğitim yönteminin AYAY lisans eğitimi olduğu görülmüş olmakla birlikte diğer ilave eğitimlerin de etkili olduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra personelin mesleğinin ve afet tatbikatına katılma deneyiminin de bilgi düzeyi üzerine etkili olduğu görülmüştür. Bu bağlamda 112 acil sağlık hizmetleri personeli afet tıbbı ile ilgili, mümkünse lisans düzeyindeki AYAY eğitimini, değilse afet tıbbı ile ilgili diğer eğitimleri almalıdır. Aldığı eğitimlere ilave olarak, düzenli aralıklarla yapılacak afet tatbikatları ile personelin bilgi düzeyi desteklenmelidir.

Purpose: To reveal the knowledge levels of the personnels who work at the stations of Çanakkale 112 emergency health services on disaster medicine and some factors in connection with primarily education. Method: This sudy is a analytic research in the cross sectional nature. The scope of the research covers the all personnels who work at the stations of Çanakkale 112 emergency health services. We reached a total of 260 people out of 328 ( 79,2 %). The knowledge level of disaster medicine which is the dependant variable was evaluated by 25 questions on the scale of 100 points. The variables related to education are basic variables. Those are; the status of receiving the education of AYAY, the status of receiving the basic education of UMKE, the status of attendance in a course programme after graduation and the staus of attendance in other educations. The sociodemographic features, the vocational experience and the experience of response to disaster are the other independant variables. The data has been combined by the method of questionaire and fill-in by yourself. In the analysis conducted by using SPSS 11.0 the tests of Mann Whitney-U, Kruskal Wallis, Kikare and linear regression analysis were used. The limit of meaningfulness is p<0.05. Results:The average age of the 260 personnels who attended the research is 27,6 ±8,5 years old and 56,9 % of them are female. The median for the knowledge level of general disater medicine is 72 points. There is a meaningful relationship in the positive direction between the knowledge level of the personnels on the disaster medicine and AYAY Baccalaurate Education (p=0,000) and the other additional educations (p=0,001) even if the relationship between the personnel occupations (p=0,007) and their attendance in disaster exercises (p=0,022) and the level of knowledge was shown, it was established that age, gender and the experience of disaster did not indicate a meaningful relationship. Conclusion: The knowledge level of the personnels on the general disaster medicine is observed as sufficient, but, this state reveals a close relationship with some factors primarily education. It was seen that the most influential method of education on the knowledge level is AYAY Baccalaurate Education, but the other additional educations are also influential. Besides, it was seen that the occupations of the personnels’ and the experience of attendance in the disaster exercises are also influential on the knowledge level. In this connection, the personnels of 112 emerg ency health services should receive the AYAY education on disater medicine, if possible, at the level of baccalaurate; if not possible, the other educations related to the disaster medicine. In addition to the education which they received, the personnels’ level of knowledge should be supported by means of the disaster exercises which will be conducted at regular intervals.