Corpus Callosum morfolojisinin yaş ve cinsiyet ile ilişkisi

Abstract

Corpus callosum, bir hemisferdeki bilginin diğer hemisfere iletilmesinde rol oynayan en büyük komissural lif demetidir. Büyüme, gelişme, yaşlanma gibi süreçler, çevresel faktörler ve hastalıklar corpus callosum morfolojisini değiştirmektedir. Bireyler arası morfolojik farklar göstermesi, miyelinizasyonunu geç tamamlayan bir yapı olması ve fonksiyonel önemi nedeniyle son yıllarda araştırmacıların ilgisini çekmektedir. Bu çalışmanın amacı, midsagittal beyin kesitlerindeki corpus callosum yapısının morfolojik özellikleri incelemek ve bu beyaz cevher yapısının yaş ve cinsiyet ile ilişkisini belirlemektir. Araştırma, Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp bünyesinde yapılan medikolegal otopsiler sırasında rutin olarak çıkarılan 41 adet beyin (82 hemisfer) üzerinde yapılmıştır. Beyinler median hat üzerinden iki hemisfere ayrılarak medial yüzlerin fotoğrafı çekilmiş ve bilgisayara aktarılmıştır. Medial yüzden çekilen fotoğraflar üzerinden, Cavalieri tekniğiyle hacim hesaplamada kullanılan alan hesaplama yöntemi kullanılarak corpus callosum alan hesaplamaları yapılmıştır. Alan hesaplamaları hacim hesaplama modülü de bulunan SHTEREOM® yazılımı kullanılarak yapılmıştır. Tüm grupta corpus callosum sagittal kesit alanı ile yaş arasında istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon bulunmadı. Ancak 35 yaş üstündeki 56 hemisferde yaş ile corpus callosum sagittal kesit alanı arasında negatif yönlü istatistiksel olarak anlamlı orta derecede korelasyon tespit edildi. Her iki cins karşılaştırıldığında sağ-sol hemisferlerden elde edilen corpus callosum sagittal kesit alanı ortalamaları arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunamadı. Her iki cins arasındaki farklar corpus callosum bölümleri açısından karşılaştırıldığında, genu bölgesi açısından istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Sağ-sol ayrımı yapılmaksızın hesaplanan corpus callosum sagittal kesit alanlarının ortalamalarının karşılaştırılmasında erkek olgulardan elde edilen değerler kadınlardan daha yüksek ve istatistiksel olarak anlamlı bulundu. Sonuç olarak bu çalışma corpus callosum’un sagittal kesit alanı büyüklüğü açısından cinsiyet farkı gösterdiği, 35 yaş üzerinde de azalma eğilimi olduğunu göstermiştir. Bu bulguların tanısal amaçlı corpus callosum incelemelerine katkı sağlayacağı görüşündeyiz.

The corpus callosum is the largest commissural fiber pathway that transmits the information between the two cerebral hemispheres. Processes such as growth, development, aging, environmental factors and diseases modify the morphology of corpus callosum. Recently it is drawing attention of researchers due to showing individual morphological differences being a structure that complete myelinization late and functional importance. The aim of this study is to evaluate the morphological characteristics of corpus callosum in sagittal brain sections and to determine the relationship between the structure of this white matter and age and sex. The present study was made on 41 brains (82 hemispheres) removed routinely during medicolegal autopsies in the Pamukkale University, Faculty of Medicine Department of Forensic Medicine. Brains were bisected along the mid-sagittal plane, medial surface of each hemisphere was photographed and photographs were transferred to the computer. Corpus callosum area calculations carried out with area calculation methods used in Cavalieri volume calculation technique with the photos taken from medial surface of corpus callosum. Area calculations are performed by using SHTEREOM® software which also includes volume calculation module. There was no statistically significant correlation between corpus callosum sagittal section area and age in all groups. However in 56 hemispheres which are above 35 years old a moderately statistically significant negative correlation was found between corpus callosum sagittal section area and age. When both sexes were compared, there were no statistically significant differences in corpus callosum cross sectional area sizes obtained from right and left hemispheres. When differences between both sexes were compared by the regions of the corpus callosum, genu was found statistically significant. Calculated corpus callosum cross section area averages without distinction of right or left were compared in both sexes and values from male were found higher than female and statistically significant. In conclusion, this study showed sex difference in terms of the corpus callosum sagittal cross section area and a decreasing trend above 35 years of age. We have the opinion that these findings will contribute to the investigation of corpus callosum for diagnostic purpose.