Osteoporotik vertebral fraktürlü postmenapozal kadınlarda sırt ekstansör kuvvetlendirme egzersizlerinin etkinliği: ev egzersizi ve gözetimli egzersiz programının karşılaştırılması

Abstract

Çalışmamızda 40-75 ya? arası en az bir osteoporotik vertebral fraktürlü postmenapozal kadınlarda, gözetimli ya da ev egzersiz programı şeklinde verilen sırt ekstansör kuvvetlendirme egzersizlerinin ağrı, fonksiyonel mobilite, sırt kas gücü, kas enduransı, spinal mobilite, torakal kifoz ve yaşam kalitesi üzerine etkinliğinin araştırılması amaçlandı. Çalışmamıza 60 kişi alındı. Katılımcılar randomize olarak üç gruba ayrıldı. Tüm hastalar 6 haftalık çalışmayı tamamladı. Tüm gruplardaki hastalara osteoporozun tanımı, önemi, risk faktörleri, korunma yolları hakkında bilgileri içeren bir eğitim verildi. Egzersiz tedavisi alan iki gruptan birinci gruptaki 20 hasta klinikte gözetimli egzersiz programı alırken, ikinci gruptaki 20 hastaya ellerine egzersiz broşürü verilerek egzersizlerini ev programı şeklinde evde yapmaları söylendi. Isınma egzersizi olarak hastalardan, yüzükoyun pozisyonda karın altına bir yastık yerleştirerek, gövdeleri hafif fleksiyonda olacak şekilde iken, kollarının yardımını kullanarak gövdelerini nötral pozisyona getirip bu egzersizi 10 kez tekrarlamaları istendi. Isınma sonrasında hastalardan, yüzüstü pozisyonda kendi vücut ağırlığına karşı spinal ekstansiyon egzersizlerini, ilk iki hafta 8 tekrar, ikinci 2 hafta 10 tekrar, üçüncü 2 hafta 12 tekrar ve tekrarların 5 sn kasılma, 5 sn dinlenme olacak şekilde yapılması istendi. Kontrol grubunun normal günlük yaşam aktivitelerine devam etmesi istendi. Ek bir tedavi önerilmedi. Katılımcıların başlangıç ve 6. hafta değerlendirmelerinde, istirahat ve hareket ağrısı (VAS), fonksiyonel mobilite ( Timed Up and Go test -TUG-), sırt kas gücü, kas enduransı, spinal mobilite, torakal kifoz ve yaşam kalitesi (QUALEFFO-41) parametreleri kullanıldı. Gözetimli egzersiz programı uygulanan grupta, tedavi sonrasında istirahat ve hareket ağrısı, fonksiyonel mobilite, sırt kas gücü, kas enduransı, torakal fleksiyon, torakal ekstansiyon ve yaşam kalitesi açısından kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı düzelme saptandı (p<0,016). Ev egzersiz programı uygulanan grupta, tedavi sonrasında yaşam kalitesi hareketlilik alt parametresi hariç istirahat ve hareket ağrısı, fonksiyonel mobilite, sırt kas gücü, kas enduransı, torakal fleksiyon, torakal ekstansiyon, lomber fleksiyon, lomber ekstansiyon, torakal kifoz parametrelerinde kontrol grubuna göre istatistiksel olarak anlamlı farklılık yoktu. Gözetimli egzersiz uygulanan grupta, tedavi sonrasında istirahat ve hareket ağrısı, fonksiyonel mobilite, sırt kas gücü, kas enduransı, torakal fleksiyon, torakal ekstansiyon ve yaşam kalitesi açısından ev egzersizi grubuna göre istatistiksel olarak daha fazla iyileşme olduğu gözlendi (p<0,016). Sonuç olarak, uygulama ?ekli olarak gözetim altında yapılan sırt ekstansör güçlendirme egzersizlerinin vertebral fraktürlü postmenapozal osteoporozlu hastalarda istirahat ve hareket ağrısı, fonksiyonel mobilite, sırt kas gücü, kas enduransı, torakal fleksiyon, torakal ekstansiyon ve yaşam kalitesi üzerine olumlu etkileri ev egzersiz programı şeklinde yapılan uygulamaya üstündür. Vertebral fraktürlü postmenapozal osteoporozu olan hastaların rehabilitasyonunda gözetimli sırt ekstansör güçlendirme egzersiz programları yer almalıdır.

Our study aims to find out the efficiency of back extensor strengthening exercises given as a home-based exercise or supervised exercise program on pain, functional mobility, back muscle power, muscle endurance, spinal mobility, thoracic kyphoses and life quality in postmenopausal women aged between 40 and 75 with at least one osteoporotic vertebral fracture. 60 people were included in our study. The participants were randomly divided into three groups. All of the patients completed the program in 6 weeks. The patients in each group were given information on the definition of osteoporosis, its importance, risk factors and ways to avoid it. While 20 patients in the first group out of two that were included in the exercise program attended in supervised exercise program in clinic, 20 patients in the second group were given a handout and asked to apply the program at home. As the first warm-up exercise, the patients lie on the ground face down by putting a cushion under their abdomen while their bodies are slightly flexed and by using the power of their arms they need to bring their bodies to neutral position and repeat this exercise for 10 times.After warm-up, patients were asked to perform spinal extension exercises face down across their own body weight, the first two weeks 8 times, the second two weeks 10 times and the third two weeks 12 times with a contractio for 5 sec and relaxation for 5 sec. The control group was asked to continue their daily life activities. No additional therapy was suggested for them. In the beginning and the 6th week of the evaluations of the patients, rest and activity pain intensity, functional mobility ( Timed Up and Go test-TUG-), muscle strength, muscle endurance, spinal mobility, thoracic kyphoses and life quality (QUALEFFO-41) parameters were used. After the therapy program, a statistically significant improvement considering rest and activity pain intensity, functional mobility, back muscle strength, muscle endurance, thoracic flexion and life quality was determined in the group in supervised exercise program compared to the control group (p<0,016). In the group in home-based exercise program, after therapy, except for the subparameter life quality mobility, there was no statistically significant difference in the parameters of rest and activity pain intensity, functional mobility, back muscle strength, muscle endurance, thoracic flexion, thoracic extension, lumbar flexion, lumbar extension, thoracic kyphoses compared to the control group. It was observed that after therapy, in the group in supervised exercise program, there was more improvement in terms of rest and activity pain intensity, functional mobility, back muscle strength, muscle endurance, thoracic flexion, thoracic extension and life quality parameters compared to home- based exercise group (p<0.016). As a result, positive effects of back extensor strengthening exercises given as supervised exercise program in postmenopausal patients with osteoporotic vertebral fracture on rest and activity pain intensity, functional mobility, back muscle strength, muscle endurance, thoracic flexion, thoracic extension and life quality are superior to the implementation in the home-based exercise program. In the rehabilitation of postmenopausal patients with osteoporotic vertebral fracture, back extensor strengthening exercises should be included in supervised exercise program.