Mevcut yığma yapıların deprem bakımından incelenmesi ve güçlendirilmesi

Abstract

Türkiye yapı stokunun yaklaşık %50'si yığma binalardan oluşmaktadır. Bu binalar genellikle mühendislik eğitimi almamış, ev sakinleri tarafından inşa edilmektedir. Bu evler genellikle ağır çatı kütleleri ile kapatılmaktadır ve bu çatılar deprem anında, yığma bina duvarlarının düzlem dışı ve düzlem içi yönündeki duvarların büyük bir kuvvetle itilmesine ve binanın şiddetli bir şekilde yıkılmasına neden olmaktadır. Eski kamu binalarının da büyük bir kısmı yığma yapılardır. Özellikle kırsal alanlarda yoğun olarak üretilen yığma yapılar orta şiddetli depremlerde bile hasar görmekte veya yıkılarak can kayıplarına neden olmaktadır. Türkiye'de mevcut yapı stokunun önemli bir bölümünü oluşturan bu yapıların deprem dayanımlarının artırılması gerekmektedir. 1950'li yıllarda yığma olarak inşa edilen ve tez çalışması kapsamında incelenen Buldan Göğüs Hastalıkları Hastanesi binasının mevcut durumu kesme kuvvetlerini karşılayacak yeterli duvar alanına (rijitlik ve dayanıma) sahip değildir. Yapının rijitliğinin arttırılması ve duvar kesme dayanımlarının yeterli düzeye çıkarılması için bazı duvarların püskürtme beton uygulaması ile güçlendirilmesi öngörülmüştür. Binanın mevcut durumu ile güçlendirilmiş durumu SAP 2000 de analiz edilerek sonuçlar karşılaştırılmıştır. Uygulamaya ait detaylar verilmiştir.

About half of the building stock in Turkey is masonry type and one fourth of the building stock is one-storey brick type masonry buildings. Especially the rural masonry houses are commonly constructed by their own residents without any engineering knowledge. Traditional masonry houses usually have heavy roofs which generate large lateral forces on walls during an earthquake. An important number of old state buildings are of masonry type. Masonry structures were damaged even with moderate earthquakes and were caused life losses especially at rural areas. The earthquake resistance of this kinds of buildings that were used frequently in Turkey must be improved to prevent losses. Masonry building of Buldan Breast Diseases Hospital which is investigated in this thesis constructed in 50?s and it does not have enough wall area (rigidity and strenght) to resist aginst lateral earthquake forces. To increase rigidity of the structure and shear capacity of walls shotcrete aplication to some walls is suggested. Structural models for existing and strenghtened buildings prepared in SAP 2000 and analysis results are compared. Details of retrofit sistem is given too.