Major depresyon bozukluğu olan hastalarda 1 H-MRS yöntemi ile prefrontal korteks nörokimyasal metabolit düzeyleri

Abstract

Bu çalışma proton manyetik rezonans spektroskopi ( 1H-MRS) yöntemi kullanılarak major depresyonun beyin biyokimyası üzerine olası etkileri, ortaya çıkan değişikliklerin bilişsel işlevler ile ilişkisi doğrultusunda planlanmıştır. Sağaltım almamış orta/ağır düzeyde major depresyon hastaları ve sağlıklı kontrol grubu dorsolateral prefrontal korteks (DLPFK) metabolit değerleri ve bilişsel yetiler açısından karşılaştırılmıştır. Prefrontal korteksteki nörokimyasal metabolit düzeylerinin ve bilişsel işlevlerin depresyon belirti kümesi ile ilişkisi ve sağaltımın bu parametreler üzerine olası etkileri araştırılmıştır. Çalışma Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı’na başvuran, DSM-V tanı ölçütlerine ve Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği (HAMD)’ne göre orta/ağır derecede major depresyon bozukluğu tanısı konan 30 hasta ve 30 sağlıklı birey ile gerçekleştirilmiştir. Hastalar ve sağlıklı bireylerin bilateral DLPFK bölgelerinin 1H-MRS çekimleri yapıldı. Frontal lob işlevlerini değerlendirmede Winsconsin Kart Eşleme Testi (WKET)’nin kısa bilgisayar versiyonu (Berg’s “Wisconsin” Card Sorting Test) uygulandı. 1H-MRS çekimleri ve WKET’i tamamlanan hastalara antidepresan (SGİ ve SNGİ) tedavi başlandı. En az 8 hafta sağaltım sonrası HAM-D puanı 7’nin altına düşen bireylere kontrol 1H-MRS çekimleri yapıldı ve akabinde kontrol WKET uygulandı. Çalışmaya katılan 30 hastadan 20’si süreci tamamlayabildi ve kontrol 1H-MRS çekimleri yapılabildi. Orta ve ağır düzey major depresyon bozukluğu olan hasta grubunun problem çözme yeteneği ve koşullara göre strateji değiştirebilme performansı kontrol grubuna göre düşük bulunmuştur. Sağaltım başlamadan önce DLPFK metabolitleri arasında glx düzeyinin kontrol grubuna göre sol tarafta anlamlı derecede düşük olduğu saptanmıştır. Sağ ve sol DLPFK NAA, Cr, Cho metabolit düzeylerinde hasta ve kontrol grupları arasında farklılık tespit edilmemiştir. Sağaltım sonrasında sol DLPFK glx düzeyinde artış gözlemlenmiş diğer metabolit düzeylerinde ise tedavi ile değişiklik olmadığı saptanmıştır. Tedavi sonrası klinik iyileşmeyle birlikte hasta grubunun WKET performansında belirgin düzelme olduğu gözlemlenmiştir. Sonuç olarak; orta ve ağır şiddet özelliğine sahip, süreğenleşmemiş major depresif hastaların nörobilişsel işlevlerinde bozulma olduğu ve antidepresan sağaltımı sonrası düzeldiği gösterilmiştir. Sağaltım öncesi sol DLPFK alanında düşük olan glx metabolitinin sağaltım sonrası klinik düzelmeye eşlik ederek arttığı saptanmıştır. Daha güvenilir sonuçlar için uzun süreli izlemde farklı klinik görünümdeki major depresyon hastaları ve 3-4 Tesla gibi yüksek alan gücüne sahip 1H-MRS görüntüleme tekniği ile yapılacak daha güvenilir çalışmalara gereksinim vardır.

The aim of this study is to examine the effects of major depression on brain biochemistry using 1H-MRS technique, and correlation of observed differences with cognitive functions. Untreated moderate/severe major depression patients and healthy control group were compared in terms of DLPFC metabolite values and cognitive abilities. Correlation of neurochemical metabolite levels of prefrontal cortex and cognitive functions with depression symptom cluster and possible effects of therapy on these parameters were studied. The study was conducted on 30 patients, who were admitted to Pamukkale University Medical Faculty Department of Psychiatry and diagnosed with moderate/severe major depressive disorder in accordance with DSM-V diagnosis criteria and Hamilton Depression Rating Scale (HAMD) and 30 healthy individuals. Both patients and healthy individuals were scanned using 1H-MRS on DLPFC areas. While evaluating frontal lobe functions a short computerized version of Berg’s “Wisconsin” Card Sorting Test (WCST) was utilized. Patients who completed 1H-MRS scans and WCST were started on antidepressant (S individuals with less than 7 HAM-D points 1H-MRS test scans and subsequently WCST were administered. Out of 30 who were admitted, 20 patients completed the process and 1H-MRS test scans were performed. Problem solving skills and the ability to display flexibility in the face of changing schedules were found lower in patients with moderate and severe major depression compared to the control group. Before beginning the therapy, glx levels in DLPFC metabolites were detected considerably lower in left area compared to the control group. Any difference in right and left DLPFC NAA, Cr, Cho metabolite levels were not detected between patients and control group. After therapy, left DLPFC glx levels were observed higher but no change in other metabolite levels due to treatment were detected. After treatment and clinical recovery significant remission was observed on WCST performance of patients. In conclusion; deterioration in neurocognitive functions was found in chronic major depressive patients of moderate and severe intensity and remission was observed after AD therapy. Decreased glx metabolite levels in left DLPFC area before therapy have been found to increase throughout clinical remission process. In order to obtain more reliable results, extended monitoring of major depressive patients with different clinical presentations and studies using high field 1H-MRS scanning techniques as in 3-4 Tesla are required.