Mevcut prefabrik sanayi yapılarının deprem performansının bina envanterlerine dayalı tahmini

Abstract

Yoğun deprem hareketinin yaşandığı, Türkiye’nin batısındaki ege bölgesinde inşa edilmiş 98 tek katlı, mafsallı prefabrik binanın kapsamlı envanter çalışması yapılmış, binaların yapısal özellikleri ve çeşitliliği belirlenmiştir. Yapılan istatistiksel çalışmalar, son zamanlardaki depremlerde prefabrik binaların hasarlarıyla ilişkili problemlerin bu envanter binaları içinde geçerli olduğunu göstermiştir. Yüksek titreşim periyotları ve kolonlardaki düşük enine donatı oranı, rijitlik ve süneklilik problemi yaşayan mevcut bina stoğunun bölgesel özellikli olmadığını, aksine yaygın ve ortak olduğunu göstermektedir. Envanterde yer alan binaların deprem performansı, yapılan saha çalışmalarıyla belirlenen bölge zemini ve yumuşak zemin özelliklerini yansıtan iki deprem senaryosu kullanılarak hesaplanmıştır. Çalışmalar sırasında “Eş-Yer değiştirme Yaklaşımı” kullanılmıştır. İki farklı deprem spektrumu ile bulunan sonuçlar hasar dağılımlarının kötü zemin sınıfından önemli derecede etkilendiğini ve hasarları arttırabildiğini göstermiştir. Yüksek elastik ötelenme oranı ve düşük süreklilik mevcut prefabrik binaların plastik şekil değiştirme kapasitesini düşürmektedir. Bu durum talepteki küçük artışların bile değerlendirme çalışmasının hassasiyetini arttırmaktadır. Sonuç olarak, elde edilen veriler kullanılarak hızlı değerlendirme yöntemi geliştirilmiştir.

Extensive inventory study based on 98 one storey, pin connected precast buildings constructed in high seismicity Aegean region of western Turkey was performed and structural properties of buildings and their variations were determined. Statistical investigations have shown that problems associated with the precast buildings damages in recent earthquakes are also valid in the inventory buildings. Higher vibration periods and lower transverse reinforcement content of columns indicates that stiffness and ductility problems of existing precast building stock are not site specific, but wider and common. Seismic performance of inventory buildings was estimated by using two different demand scenarios, which reflect the site specific properties of investigated region and the properties of weak soil sites. Assessment study was performed “Equal Displacement Approach”. Comparison of results based on different demand spectrums have revealed that damage distributions can greatly be affected and amplified by the weak soil properties. Higher elastic drift and lower ductility capacity of existing precast buildings decreases the plastic deformation capacity. This situation increases the sensitivity of assessment study to even smaller changes in displacement demand. Consequently, rapid evaulation method is developed by using obtained datas.