Doğaltaş imalatı tesislerinde çalışanların performanslarının değerlendirilmesi için AHP tekniğinin kullanılması ve bu teknikte geliştirilen farklı öncelik vektörü türetme modellerinin kıyaslanması

Abstract

Bu çalışmada ülkemizde hızlı bir büyüme süreci geçiren doğaltaş sektöründe yer alan üretim işletmelerinde çalışanlar için performans değerleme sistemi tasarımı çalışması ele alınmaktadır. Performans değerlendirmesinde yaygın uygulama alanı bulunan Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) tekniği kullanılmıştır. AHP tekniğinde öncelik vektörünün elde edilmesi önemli bir problemdir ve bu problemin çözümü için birçok metot geliştirilmesine ve birçok kıyaslama çalışması yapılmasına rağmen en iyi yöntemin hangisi olduğuna dair genellemeye gidilememektedir. Bu çalışmada ise literatürde en fazla kullanılan dört metot (Ek Normalleştirme, Öz Vektör, Ağırlıklı En Küçük Kareler ve Logaritmik En Küçük Kareler) kullanılmıştır. Bu metotlardan hangisinin daha iyi sonuç verdiğinin bulunması amacıyla yapılan çalışmalarda karar vericinin ikili kıyaslamaları simülasyonlarla ve modellerle türetilmiş, öncelik vektörleri bu modellerden elde edilen veriler üzerinden kıyaslanmıştır. Ancak bu çalışmada, bu simülasyonların uzman görüşlerini gerçek anlamda yansıtamayacağı düşünüldüğünden uzman görüşleri birebir anket çalışmalarıyla çıkartılmıştır. Uzmanların değerlendirmelerinden bu dört farklı metot kullanılarak öncelik vektörleri çıkartılmıştır ve bu vektörler birbirleriyle kıyaslanmıştır. Sonuç olarak en iyi sonucu veren metot kullanılarak bu sektörün ihtiyacına ve dinamiklerine yönelik performans kriterleri ve bunların performans değerlendirmesinde önem dereceleri çıkartılmıştır.

In this study, design of a performance management system is tried to be build up for workers in natural stone manufacturing facilities. Analytic Hierarchy Process technique, which is widely preferred in aperformance evaluations, is used to build up the system. Priority vector developing is an important problem in AHP and many models are developed and many studies are made to evaluate these models. However, there is no generalization to declare the best of these models. In this study widely preferred four of these methods (Additive Normalization, Eugen Vector, Weighted Least Square and Logaritmic Least Square) are used. Most of studies, made to compare methods, are based on the simulations and modeling of decision makers' pairwise comparisons, so priority vectors are developed regarding the data resulted in these simulations. But, in this study we believe that simulations would not represent decision makers' real evaluations, so we build up our comparison study on real evaluations of expert decision makers. Regarding experts' pairwise comparisons, four ifferent priority vector developing models are used and resulting priorities compared with each other. With this study, performance criterias and their priorities in performance evaluation of workers in natural stone industry are founded using with the best priority developing method .