Isırgan otu lifinden üretilen kumaşların ön terbiye işlemlerinin araştırılması

Abstract

Isırgan otu kumaşı mukavemetli bir kumaş olmasıyla beraber iyi bir hidrofiliteye, parlaklığa sahip, nefes alabilen ve hiçbir alerjik reaksiyon göstermeyen alternatif bir tekstil ham maddesidir. Bu tez çalışmasında bahsedilen avantajlara sahip ısırgan lifinin ön terbiye işlemlerinden ağartma işlemi incelenerek optimum çalışma şartlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla ısırgan lifinden üretilen kumaşın farklı yükseltgen maddelerle, indirgen maddelerle, yükseltgen ve indirgen madde kombinasyonlarıyla, lakkaz ile enzimatik işlem ardından yükseltgen ve indirgen maddelerle ile adımlı olarak ağartılması araştırılmıştır. Numunelerin beyazlık dereceleri, mukavemetleri ölçülmüştür. Ozonun ve mikrodalga enerjisinin ısırgan liflerinin ağartılmasında kullanılabilirliği incelenmiştir. En yüksek beyazlık derecesi potasyum permanganat ile yapılan ağartma ile sağlanmıştır. Fakat en fazla mukavemet kaybı bu numunede meydana gelmiştir. İki adımlı ağartmalar çok iyi sonuçlar vermemekle birlikte mikrodalga enerjisi ile yapılan ağartmaların daha kısa sürede ve daha az mukavemet kaybı ile gerçekleştiği belirlenmiştir.

Nettle fiber has quite nice textile material performance characteristics such as strength, hydrophilicity, lustre, breathableness and it is also non-allergenic. In this thesis, the optimum bleaching conditions and best method for bleaching nettle fiber fabrics were investigated. For this purpose, different reducing and oxidizing agents and different combinations of these agents were applied to nettle fiber fabrics. Moreover, the combinations of laccase enzyme pre-treatment following reducing or oxidizing agents’ treatments were also examined. Apart from classic exhaust bleaching method, the applicability of ozone and microwave energy on nettle bleaching was investigated. Whiteness degrees and strength measurements were determined. The highest whiteness was achieved via potassium permanganate bleaching. However, this process led to highest strength loss among all samples examined. Although, two-step bleaching applications do not result in nice results, the usage of microwave energy with shorter application periods led satisfactory whiteness with less strength loss.