Türkiye’de yeni kapitalist hegemonyanın inşası

Abstract

İkinci dünya savaşı sonrası merkez ülkelerde inşa edilen refah devletlerinin ve çevre ülkelerde kurulan ithal ikameci sistemin sonuna işaret eden birikim krizine bir yanıt olarak geliştirilen neoliberal teori; toplum refahını artırmanın en iyi yolunun güçlü özel mülkiyet hakları, serbest piyasalar ve serbest ticaretin temel alındığı bir kurumsal çerçeve içinde bireysel girişim beceri ve hürriyetlerini serbest bırakmak olduğunu iddia etmektedir. Ancak bu teori diriltme iddiasında olduğu liberal teoriyle dahi düşünsel temelde uyuşmamakta, daha çok muhafazakârlık ekseninde bir yorum getirmektedir. Pratikte ise bu teori, kapitalist sınıfların sarsılan egemenliğini geri kazandırma işlevinin yanı sıra, iddia ettiği refah artışını toplumun geneline yaymakta başarısız olmuştur. Bu çalışmada, Türkiye özelinde ithal ikameci birikim rejiminden, dışa açık birikim rejimine geçişe paralel olarak geliştirilen hegemonya mücadeleleri tarihsel olarak ele alınmaktadır. Sınıf-içi ve sınıflar arası güç mücadeleleri, hegemonya kavramı üzerinden incelenmektedir. Çalışmada, yeni sağ siyasetin sınıf egemenliğini tesis etme amacıyla tatbik ettiği neoliberal politikaların neden olduğu ekonomik ve toplumsal yıkımlar ile yerleştirdiği otoriter siyaset tarzı eleştirilmektedir.

Neoliberal theory have developed as a solution for crisis accumulated by import substitution system established in peripheral countries and welfare state built in central countries. This theory claims that the best way for increasing human well-being is to release individual enterprise skills and freedoms in theoretical framework of strong private property rights, free markets and free trades. However, this theory is incompatible with the philosophical basis of liberal theory, more likely it brings an interpretation on the axis of conservatism. In practice, this theory fails to spread the welfare it claims to society as a whole, as well as it fails the function of restoring the shaky sovereignty of capitalist classes. In this study, the hegemony challenges developed in parallel with the transition from the import substitution accumulation regime to the open foreign accumulation regime in Turkey are historically addressed. The power struggles between classes and inter-classes studied through the concept of hegemony. The study criticizes the authoritarian style of politics placed by economic and social destructions caused by the neoliberal policies that the new right politics imposed to establish class domination.