Ticaret şirketlerinde ortakların kamu borçlarından doğan sorumluluğu

Abstract

Ticaret şirketleri, ülke ekonomisinin temel taşı olmakla beraber şirketlerin faaliyetleri sonucunda elde ettikleri gelirler üzerinden alınan vergiler de kamu gelirlerinde önemli bir paya sahiptir. Bu nedenle, devlet tarafından ticaret şirketlerine birtakım ödev ve sorumluluklar yüklenmiştir. Ticaret şirketleri, kendisini oluşturan kişilerden bağımsız bir tüzel kişiliğe sahiptir. Tüzel kişi tarafından zamanında veya gereği gibi yerine getirilmeyen kamu alacakları bakımından ise şirketlerin ortakları ve yöneticileri sorumlu tutulmuştur. Bunun yanı sıra, ticaret şirketi ortakları, şirketin elde ettiği kâr üzerinden aldıkları paylardan dolayı da devlete karşı vergisel ödevleri yerine getirmekle sorumlu tutulmuşlardır. Bu çalışmada, ticaret şirketleri her bir şirket türü bakımından sınıflandırılarak her şirket türü için ortak sıfatına sahip kimseler belirlenmiştir. Ardından, ortak sıfatına sahip kişilerin şirketten elde ettikleri kişisel gelirler sebebiyle ve şirket tarafından yerine getirilmeyen borçlar sebebiyle sorumlulukları, ortakların kanuni temsilci sıfatına sahip olduğu haller de değerlendirilerek incelenmiştir. Çalışmada, farklı kanunlarda yer alan çelişkili hükümler öğreti görüşleri, yargısal görüşler ve idari görüşler bağlamında değerlendirilmiş, uygulamada karışıklığa sebep olan hususlar hakkında çözüm önerileri sunulmuştur.

Trading companies have important share in public revenue with tax levied on income from corporate activites in addition to being mainstay of country's economy. The government assigns trading companies with some duties and responsibilites with this reason. Trading companies have legal entities independent from incorporating persons. Company partners or directors are responsible for public receivables which are not fulfilled in time or as required. Furthermore, trading company partners are obliged with tax duties to government for their shares of company's profit. In this research, trading companies are classified in each company type and persons who are entitled to be partners for each company type is defined. Secondly, persons with partner entitle are examined in terms of obligations arising from personal income from company or unfilled debts of company with considering cases where partners entitled as legal representatives as well. Contradictory acts in various laws are evaluated in terms of discipline, judicial and administrative frames and solutions for practice disorders are presented in this research.