Anestezi yoğun bakım ünitesindeki nozokomiyal enfeksiyonlar

Abstract

Hastane enfeksiyonları, hastanede yatış süresinin uzamasına, mortalite, morbidite ve tedavi giderlerinin artışına yol açmaktadır. Bu çalışmada Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Anestezi Yoğun Bakım Ünitesindeki hastalarda gelişen hastane enfeksiyonları, etken patojenler ve antibiyotik duyarlılıklarının saptanması amaçlanmıştır. Bu prospektif randomize çalışma, Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Kurul onayı ve bilgilendirilmiş hasta onamı alınarak, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Araştırma ve Uygulama Hastanesi Anestezi Yoğun Bakım Ünitesinde Kasım 2007 ? Nisan 2008 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Onsekiz yaşın üzerinde olup yoğun bakım ünitemize kabul edilen, 48 saatten daha uzun süre kalan ve kabul sırasında enfeksiyonu bulunmayan 117 hasta çalışmaya dahil edilmiştir. Hastalar her gün enfeksiyon açısından takip edilmiştir. Hematolojik ve biyokimyasal testler ilk kabulde ve ardından haftada 2 kez, gerektiğinde günlük olarak, göğüs radyogramları haftada 2-4 kez, rutinde trakeal aspirat, kan, idrar, yara ve nazofarenks kültürleri ilk kabulde ve sonrasında haftada 2 kez yapılmıştır. Çalışma süresince 61 hastada hastane enfeksiyonu gelişmiştir ve enfeksiyon hızı %38.5 olarak saptanmıştır. Hastalara ait farklı örneklerden izole edilen toplam 121 etken mikroorganizmanın 38'ini gram-pozitif (%31.4), 69'unu gram-negatif(%57), 14'ünü ise Candida spp. ve Aspergillus spp. (%11.6) oluşturmaktadır. En sık izole edilen ilk üç etken mikroroganizma P.aeruginosa, A.baumannii ve S.aureus olmuştur. Sırasıyla en sık üç enfeksiyon; 42 ventilatör ilişkili pnömoni (%35.9), 20 kan dolaşımı enfeksiyonu (%17.1) ve 14 üriner sistem enfeksiyonu (%12) olarak tespit edilmiştir. S.aureus suşlarının metisilin direnci %84.6 olarak saptandı. Metisilin dışında S.aureus suşlarında en yüksek direncin %82 ile ampisilin/sulbaktama ve %78.9 oranlada siprofloksasine karşı olduğu görüldü. P.aeruginosa'ya karşı en etkili antibiyotiklerin amikasin, netilmisin ve imipenemin olduğu, en düşük direncin ise %21 ile amikasine karşı geliştiği saptandı. A.baumannii'nin karbepenem duyarlılığı %58.5, en duyarlı olduğu antibiyotiklerin netilmisin (%69.3) ve Trimetoprim/Sulfametoksazol (%61.6) olduğu görülmüştür. Klebsiella spp'de imipeneme karşı direnç %14.2 olurken diğer en etkili antibiyotik olan amikasine karşı direnç ise %14.6 gibi çok daha düşük olarak saptanmıştır. E.coli'de ise imipeneme karşı direnç saptanmazken amikasine %16, gentamisine karşı ise %33.2 oranında direnç geliştiği görülmüştür. Tüm merkezlerde olması gerektiği gibi yoğun bakım ünitemizde de enfeksiyon sürveyans çalışmaları titizlikle yapılmalı, sonuçlar doğrultusunda yeni ve etkin enfeksiyon kontrol politikaları multidisipliner bir ekip yönetiminde oluşturulmalıdır.

Hospital-acquired infections cause prolonged hospital stay, increased morbidity and mortality for patients and increased costs for the healthcare system. The aim of this study is to find out the types of nosocomial infections, pathogens and their antimicrobial resistance in patients at the ICU. This prospective randomized study was performed in Anesthesiology ICU of Research and Training Center of Pamukkale University between November 2007 and April 2008. During this period a total of 117 patients who were over 18 years old, hospitalized longer than 48 hours in ICU and without any infection signs at admission were included in the study. Patients were followed prospectively, hemathologic and biochemical tests were performed at admission and twice a week subsequently, chest radiograms 2 -4 times a week, tracheal aspirate, blood, urine, wound and nasopharingeal cultures were done at admission and than twice a week. During the study period nosocomial infections were diagnosed in 61 patients and the infection rate was found as 38.5%. Among 121 pathogens isolated from various clinical specimens 38 (31.4%) were gram-positive, 69 (57%) were gram-negative, 14 (11.6%) were Candida spp. and Aspergillus spp. Most frequently isolated pathogens were P.aeruginosa, A.baumannii and S.aureus. The three common infections determined were ventilator associated pneumoniae (35.9%), bloodstream infection (17.1%) and urinary tract infection (12%). Resistance to methicillin was 84.6% among S.aureus isolates while the next more resistance to ampicillin-sulbactam (82%) and ciprofloxacin (78.9%). The most active agents against P.aeruginosa were amikacin, netilmicin and imipenem with the minimal resistance against amikacin (21%). Susceptibility to carbapenem against A.baumannii strains was 58.5% whilst the most susceptible antibiotics were netilmisin (69.3%) and Trimethoprim-Sulfomethoxazole (61.6%). Among Klebsiella spp. resistance to imipenem was 14.2% whilst it was 14.6% to amikacin. Non of E.coli isolates were resistant to imipenem but resistance to amikacin and gentamicin was 16% and 33.2%, respectively. In our ICU as required in all units, infection surveillance studies should be done meticulously and according to the results new and effective infection control policies should be constituted by a multidisciplinary team.