Hipertiroidi hastalarında radyoaktif iyot tedavisinin karotis intima media kalınlığına etkisi

Abstract

Radyoaktif iyot tedavisinin optimum radyasyonu, tiroid bezinde yüksek doza bağlı fibrozis ve atrofi etkileri oluştururken, damar duvarı üzerine etkisi bilinmemektedir. Boyun bölgesine radyoterapi almış hastalarda ise radyasyonun karotis intima-media kalınlığını arttırdığı bilinmektedir. Bu çalışmada radyoaktif iyot tedavisi alan hipertiroidi olgularında; radyoaktif iyot tedavisine bağlı ortaya çıkan radyasyonun, aterosklerozun erken dönem bulgularından olan karotis intima-media kalınlığı üzerine etkilerini araştırmak amaçlanmıştır. Hipertiroidi nedeniyle 2005-2009 yılları arasında radyoaktif iyot tedavisi uygulanan, tedavi sonrası 3 ay-4 yıl süre geçmiş (ortalama 16,31±11,67ay), 35 hasta (16 erkek, 19 kadın; ortalama yaş 52,4±9,01) ve yaş ve cinsiyet olarak benzer özelik gösteren 35 kontrol grubu olmak üzere toplam 70 kişi çalışmaya dahil edilmiştir. Hasta ve kontrol grubuna non-invaziv, tekrarlanabilir ve geçerliliği kanıtlanmış B-mod ultrasonografi ile bilateral ana karotis arterden proksimal, orta ve distal olmak üzere intima- media kalınlık ölçümü yapılmıştır. Hasta ve kontrol grubunda sağ ve sol ana karotis arter intima-media kalınlıkları arasında karşılaştırılma yapıldığında; hasta ve kontrol grubunda sol intima media kalınlığında belirgin artış saptanmıştır. Radyoaktif iyot tedavisi almış hasta grubu ve ek hastalık riski taşımayan kontrol grubunun karotis intima-media kalınlıkları karşılaştırılmış, hasta grubunda intima-media kalınlığında minimal artış izlenmiştir. Ancak bu artış istatistiksel olarak anlamlı değildi. Hasta grubunda 10 hastada izlenen hipertansiyon, hiperkolesterolemi ve diabet gibi ek hastalıkların karotis intima-media üzerine etkisi istatistiksel olarak anlamlı bulunmamıştır. Radyoaktif iyot tedavisi sonrası geçen süre ve verilen dozun intima- media üzerine olan etkisi anlamlı bulunmamıştır. Ancak hasta yaşı ve erkek cinsiyetin intima-media kalınlığına etkisi anlamlı olarak bulunmuştur. Bu ön çalışmanın sonuçları radyoaktif iyot tedavisinin intima-media kalınlığını etkileyebileceğini göstermektedir. Bu etkinin daha kesin olarak ortaya konabilmesi için daha geniş kapsamda çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu nedenle uzun vadede aterosklerotik hastalık riskini arttırdığı söylenebilir. Ayrıca ileri yaş ve erkek hasta grubunda bu etki daha da belirgindir. Radyoaktif iyot tedavisi almış yaşlı erkek hasta grubunda koroner arter hastalığı ve iskemik inme açısından hastaların nörolojik ve kardiyolojik olarak kontrol ve takibi önerilebilir.

The optimum radiation dose of the radioactive iodine therapy causes fibrosis and atrophy in the thyroid gland. However the effect of the radiation of radioactive iodine at the vessel wall is unknown. It is known that radiation increases the carotid intima-media thickness in the patients who had radiotherapy to the neck region. In this study we investigated the effect of radiation at the carotid intima-media thickness, increment of which is an early finding of atherosclerosis. This study included 35 patients (16 men, 19 women; mean age, 52,4±9,01) and 35 control group which is totally 70 patients. Radioactive iodine theraphy was applied to patient group because of hyperthyroidism between the years of 2005-2009. The time interval after theraphy ranged from 3 months to 4 years. Ultrasonography, which is a valid and non-invasive technique, was used to measure the carotid intima-media thickness. The measurements were made from proximal, medium and distal parts of bilateral main carotid arteries. Both the patient and control group demostrated significantly increased carotid intima-media thickness on the left side compared to right side. When carotid intima-media thickness of patient group and the control group was compared, we observed a minimal increase on behalf of the former. However this increase was not significant statistically. The additional diseases such as hypertension, hypercholesterolemia and diabetes mellitus were found in 10 of the 35 patient. The presence of comorbidities did not affect the carotid intima-media thickness statistically. Time interval after therapy and the radiation dose of radioactive iodine theraphy did not have statistically significant effect on carotid intima-media thickness. However, age and male gender had statistically significant effect on carotid intima-media thickness. This study shows that radioactive iodine theraphy affects carotid intima-media thickness. However, further large scale are required to validate the present results of this study. Therefore, we conclude that radioactive iodine theraphy increases the risk of atherosclerotic disease in the long term. Also this effect is more relevant at the male gender and in the group of older age. The patients especially older male patients should be under close follow up concerning coronary artery disease and ishchemic stroke after radioactive iodine theraphy.