Anestezi yoğun bakım ünitesine kabul edilen zehirlenme olgularının değerlendirilmesi: 5 yıllık retrospektif analiz

Abstract

Zehirlenmeler çok eski çağlardan beri toplumları yakından ilgilendiren önemli sorunlardan biri olmuştur. Sağlık bakanlığı verilerine göre 2001 yılında 11 672 kişinin zehirleme nedeniyle sağlık kuruluşlarına başvurduğu saptanmıştır. Günümüzde en sık zehirlenmeler tıbbi ilaçlarla, keyif verici maddelerle, endüstriyel ve tarımsal kaynaklı toksik maddelerle gerçekleşmektedir. Bu retrospektif çalışmada 2007-2011 yılları arasında Pamukkale Üniversitesi anestezi yoğun bakım ünitesine kabul edilen akut zehirlenme olgularında bireysel özellikler, etiyolojik faktörler, zehirlenmeden sonraki hastaneye başvuru süreleri, yoğun bakımdaki yatış süreleri, yatış süreci boyunca hastaların klinik durumları, zehirlenmelerin tipi, mevsimsel olarak dağılımları saptanarak bu etkenlerin mortalite ile ilişkili olup olmadıkları değerlendirildi. Son 5 yılda yoğun bakıma kabul edilen 1153 hastanın 114'ünün zehirlenme tanısı ile yoğun bakıma yatırıldığı saptandı. Bu hastaların % 45,6'sı kadın, % 54,4'ü erke idi. Olguların %35'i bekar %65'i evli; yaş ortalamaları 36,1 idi. Zehirlenmeye neden olan madde olarak ise en sık tıbbi ilaçlar (%52,6) ikinci sırada ise tarım ilaçları (%32,5) yer almaktaydı. Zehirlenme nedeni en sık intiharlardı (%77). Zehirlenme yolu en sık oral yol idi (%90,4) ve ilk müdahalede % 75,2 hastada aktif kömür kullanılmıştı. Yoğun bakıma kabul edilen hastaların sadece %15,3'ünde mekanik ventilatör ihtiyacı olmuştu ve ortalama süre 4 gündü. Başvuru anındaki GKS 13,13 APACHE II skoru ise 6,6 idi. Mortalite oranı %9,6 idi. Mevsimsel olarak zehirlenme hastalarında bir farklılık bulunamadı. Bulguların mortalite ile ilişkili olup olmadıkları değerlendirildiklerinde başvuru zamanı 12 saatten fazla olan grup, metil alkol ile zehirlenen olgular, mekanik ventilatör ihtiyacı olan hastalar ve GKS düşük APACHE II skoru yüksek olan hastalar mortalite ile ilişkili gruplar olarak saptanmıştır. Sonuç olarak; bu retrospektif çalışma Türkiye'deki zehirlenme hasta profili ile benzer bulgular göstermektedir. En sık zehirlenmeler tıbbi ilaçlar ile olmaktadır. Mortalite belirleyicisi olarak hastaların başvuru anındaki GKS ve APACHE II skorları, zehirlenen maddenin tipi ve hangi yol ile alındığı ve hastaneye başvuru zamanı yol gösterici olabilir.

MD Intoxication has been an important problem concerned social groups closely since old ages. According to Ministry of Health, in 2001, it was figured out that 11 672 people consulted in health institutes because of the intoxication. Nowadays, most of these cases occur by reason of medical drugs, recreational drug, industrial and agricultural toxics. In this retrospective study, between 2007-2011, we followed up individual properties, etiological factors, the period of admission to the hospital after intoxication, the period in intensive care unit, patients clinical situiation during intensive care, type of toxicity, seasonal distribution of the acute poisoning cases addmitted to the intensive care unit and these factors were evaluated if they were related to mortality or not. Last 5 years, the number patients admitted intensive care unit with the reason of intoxication was 114. Female male ratio was 45,6 / 54,4 %. Single married ratio was 35/65 %. Their average age was 36,1. Cause of the toxication was mostly medicines 52,6 %. Herbicide was the second reason (32,5 %). The main reason of toxication was suicide (77 %). The most common way of poisoning was oral ingestion (90,4%) and 75,2 % of patients used actived carbon in initial treatment. Only 15,3 % of patients needed mechanic ventilator treatment and average day was 4 days. Glaskow Come Scale 13,13 on admission APACHE II score was 6,6. Mortality rate was 9,6 %. There was no seasonal variation. Mortality rate was higher in the groups which, the admission time was more than 12 hours, in cases poisoned by methyl alcohol, needed mechanic ventilator, low GKS was and high APACHE II on admission. As a result, this retrospective study shows paralel results poisoned patient profile in Turkey. The most common cause of poisoning is medical drugs. As a predictor of mortality; patients GKS and APACHE scores on addmition, type of toxicity, by which way it is taken and the time of the admission to the hospital may lead the way.