65 yaş üstü osteoporozlu kadınlarda vestibüler rehabilitasyon programı ve postural feedback tedavisinin düşme riski üzerine etkinliği

Abstract

Amaç: 65 yaş üstü osteoporozlu kadınlarda vestibüler rehabilitasyon programının ve biofeedback tedavisinin denge, düşme riski, düşme korkusu ve yaşam kalitesi üzerine etkilerini araştırmak. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, gönüllü 65 yaş üstü osteoporozlu 60 kadın alındı. Hastalar randomize olarak vestibüler ev egzersiz, biofeedback, vestibüler ev egzersiz ile birlikte biofeedback ve eğitim grubu olmak üzere 15'er kişilik dört gruba ayrıldı. Tüm gruplara eğitim programı verildi. Biofeedback grubundaki hastalara postural feedback tedavisi, bir ay boyunca üç günde bir, günde 20 dakikalık seanslar şeklinde toplam 10 seans uygulandı. Vestibüler rehabilitasyon, ev egzersiz programı şeklinde her gün, günde bir kez 10'ar tekrarlı olacak şekilde bir ay önerildi. Posturografik düşme riski, Berg denge testi, Timed Up&Go Test (TUG), baş dönmesi VAS, Dizziness Handicap Inventory (DHI), Geriatrik Depresyon Ölçeği (GDÖ), Short Form (SF-36) yaşam kalitesi sorgulama formu ve likert skalası değerlendirmeleri tedaviden önce ve tedavi bitiminde tedavi türüne kör olan bir hekim tarafından yapıldı. Bulgular: Vestibüler ev egzersiz programı ile tedavi edilen hastalarda, kontrol grubuna göre düşme riski, denge, baş dönmesi VAS, DHI, GDÖ skoru, SF-36 yaşam kalitesinin bazı alt grupları açısından istatistiksel olarak anlamlı düzelme saptandı (p<0.05). Biofeedback+Vestibüler ev egzersiz programı ve yalnız biofeedback ile tedavi edilen hastalarda, kontrol grubuna göre düşme riski, denge, TUG, baş dönmesi VAS, DHI, GDÖ skoru, SF-36 yaşam kalitesinin bazı alt grupları açısından istatistiksel olarak anlamlı düzelme saptandı (p<0.05). Sonuç: Vestibüler ev egzersiz programı, biofeedback tedavisi ve bu iki tedavinin kombinasyonu, osteoporozlu yaşlı bayanlarda düşme riski, denge, fonksiyonel mobilite, baş dönmesi şiddeti, baş dönmesine bağlı engellilik, duygudurum, yaşam kalitesinin gelişmesinde etkilidir.

Purpose: To assess the efficacy of a vestibular rehabilitation programme and biofeedback training on balance, fall risk, fear of falling and quality of life among osteoporotic women over 65 years of age. Methods: 60 osteoporotic women over 65 years of age who voleentered to participate were included in the study. They were randomized into one of four groups each consisting of 15 people: home-based vestibular rehabilitation, biofeedback training, vestibular exercises+biofeedback training and education group. Education was given to each group. Biofeedback training was performed on every third day during a month for 20 minutes for a total of 10 sessions. Vestibular rehabilitation exercises were prescribed as once daily with 10 repetations at home for one month. At the beginning and at the end of the study, fall risk yielded by posturography, Berg balance test, Timed Up-and-Go (TUG) test, vertigo VAS, Dizziness Handicap Inventory (DHI), Geriatric Depression Scale (GDS), SF-36 quality of life questionnaire and Likert scale were filled in by a doctor who is blinded to the type of intervention. Results: In the vestibular rehabilitation group there were statistically significant improvements in risk of falling, balance, vertigo VAS, DHI scores, GDS and some subtitles of SF-36 test when compared to controls (p<0.05). In both biofeedback training and vestibular exercises+biofeedback training groups there were statistically significant gains in risk of falling, TUG, balance, vertigo VAS, DHI scores, GDS and for some subtitles of SF- 36 test when compared to controls (p<0.05). Conclusion: Vestibular home-based exercise programme, biofeedback training and the combination of the two, all are effective in reducing risk of falling, improving balance, functional mobility, vertigo severity, the handicap arising from vertigo, emotional state and the quality of life.