Migrenli kadın hastalarda göz kırpma refleksi - adet döngüsü ilişkisi

Abstract

Amaç: Migren, ataklarla seyreden ve tekrarlayıcı bir bozukluktur. Migren ataklarında beyin sapı ve trigeminovasküler sistemin önemli bir rolü olduğu düşünülmekte olup, elektrofizyolojik olarak trigeminovasküler sistem Göz Kırpma Refleksi (GKR) ile değerlendirilebilmektedir. Başta östrojen hormonu olmak üzere, dişi seks hormonları seviyelerindeki dalgalanmalar, migren seyrini önemli ölçüde etkilemektedir. Bu çalışmanın amacı östrojen hormonun dalgalanmaları ile trigeminovaskuler sistemin uyarılabilirliğinin GKR ile değerlendirilmesidir. Metodlar: Çalışmaya, Ekim 2007 ve Şubat 2008 tarihleri arasında PAÜ Tıp Fakültesi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nöroloji Polikliniğine gelen, 15-45 yaş arasında aurasız migren tanı ölçütlerine uyan ve sistemik herhangi bir hastalığı olmayan, 40 kadın hasta ve 35 sağlıklı başağrısı olmayan gönüllü kadın katılımcı alındı. Ayrıntılı sistemik ve nörolojik muayeneleri yapıldı. Migrenli kadın hastalara çalışmaya katılım kriteri olarak migren tedavisi almaması şart koşuldu. Ovulasyon dönemi tespit edildi ve bu dönemde başağrısı yok iken GKR uygulandı. Katılımcılara ortalama 10-14 gün sonra adet öncesi başağrısız dönemde GKR tekrar uygulandı. Bulgular: Çalışmaya hastaların ortalama yaş 29,12±6,6 yıl, kontrol grubunda 29,11±6,2 yıl olarak saptanmıştır. Çalışmamızda hasta ve kontrol grubu GKR R2 amplitüd değerleri karşılaştırıldığında hasta grubunda adet öncesi dönemde ovulasyon dönemine göre daha yüksek saptanmıştır (p<0,05). Hasta grubu östrojen değerlerinin düşüşü ile R2 amplitüd değerlerindeki artış arasında anlamlı bir korelasyon saptanmıştır (p<0,05). Sonuç: Bu çalışmada ovulasyon dönemindeki migren hastalarında, adet öncesi dönemde östrojen değerlerinin ani düşüşü ile GKR ile saptanan artmış beyinsapı uyarılabilirliği arasında anlamlı bir ilişki saptandı. Ayrıca östrojen dalgalanmalarından bağımsız olarak, migrenli kadın hastalarda siklusun iki döneminde de ikinci R2 amplitüdünde silik bir artış saptanması trigeminovasküler sistem üzerine kortikal kontrolün yetmezliğine bağlı olabileceği düşünülmüştür. Bu çalışmanın sonuçları migren patofizyolojisi ile ilgili ileride yapılacak çalışmalara katkıda bulunacaktır.

Objective : Migraine is a disorder, characterizeal by recurrent headache attacks . Trigeminovascular system is thought to have important role in migraine attacks and electrophysiologically evaluated by Blink reflex (BR). Fluctuations of female sex hormones primarly estrogen has an important effect on migraine course. The aim of this study is to evaluate the fluctuations in estrogen hormone and excitability of trigeminovasculer system by BR. Methods: 40 female patients suffering from migraine without aura ( IHS classification criteria) who were admitted to the Neurology department in Pamukkale University, and 35 control subjects (between 15-45 ages) without headache, were included to study. None of them had any systemic diseases.Migraine patients were assesed in terms of features and physical neurological examination. The inclusion criteria were not being on any migraine therapies. Ovulation phase were determined in all participants and BR was carried out during headache period. After 10-14 days, during premenstrual phase, BR is repeated. Results: 40 female patients with migraine and 35 healthy female without headache as control group were included to trial. Mean age in patient group was 29,12±6,6 in control group was 29,11±6,2. BR R2 amplitude values of both patient and control groups were compared. İn patient group R2 amplitudes were higher in premenstrual phase than in ovulatory phase (p<0,05). İn patient group, there was a significant correlation between the estrogene decrease during premenstrual period and increase in R2 amplitude values. Conclusion: In this study we found out a significant correlation between sudden decrease of estrogen in premenstruel phase and the excitability of brainstem which is objectively detected by BR. Being independent from the estrogen fluctuations of menstrual cyclus, stable R2 amplitudes may be attributed to insufficient cortical control on trigeminovascular system in female patients with migraine. The results of this study can be informative to further understanding of migraine pathophysyology.