Öğretmenlerde disfoni prevelansı ve disfoni yapan risk faktörleri arasındaki ilişki

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ses semptomlarının görülmesi açısından mesleksel risk grubu olan öğretmenlerde ses kalite bozukluğunun (disfoni) yaygınlığını tesbit etmek, risk faktörlerinden ses yükü ve fiziksel risk faktörlerinin disfoni ile arasındaki ilişkiyi belirlemek ve disfoniye neden olan larengeal lezyonları ortaya koymaktır. Yaptığımız literatür araştırmasında ülkemizde yapılan benzer bir çalışmaya rastlamadık. Çalışma, Nisan - Ekim 2006 tarihleri arasında Denizli'nin Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı, sosyoekonomik farklılık gösteren üç ayrı semtindeki üç ilköğretim okulu ve bunların anasınıf öğretmenleri ile beş ayrı anaokulundaki anasınıf öğretmenleri arasında yapılmıştır. Öğretmenlere ses semptomlarıyla ilgili anketler dağıtılmış ve bu anketler Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Kulak Burun Boğaz kliniğinde incelenerek yaşları 22-56 arasında değişen 105 kadın ve 62 erkek öğretmen, ses semptomlarına göre iki grup halinde çalışmaya alınmıştır. Ses semptomu olan 87 öğretmene kliniğimizde teleskopik larenks muayenesi yapılarak muayene grubu oluşturulmuş ve ses semptomu olmayan 80 öğretmen de kontrol grubu olarak karşılaştırmaya alınmıştır. Anket sonuçlarına göre, her iki öğretmenden birinin (%52) mesleklerini icra ederken sesleriyle ilgili fiziksel rahatsızlık yaşadığı belirlenmiştir. Çalışmada, ses yükünü arttırdığı düşünülen risk faktörlerinden aktif çalışma saati ve öğretmenlerin sorumlu oldukları eğitim-öğretim kademesi değerlendirilmiş; fiziksel risk faktörlerinden de yaş, cinsiyet, öğretmenlerdeki işitme kaybı ve üst solunum yolu mukozasını etkilen alerjik hastalık varlığı, yakın zamanda geçirilmiş enfeksiyon varlığı, larengofarengeal reflü semptomları ve sigara kullanımı değerlendirmeye alınmıştır. 42 statistiksel veriler ses semptomlarının görülme riskinde larengofarengeal reflü varlığının 7.4 kat, alerjik hastalık varlığının da 4.7 kat artışa neden olduğunu gösterirken, sınıf öğretmenlerinin anasınıf öğretmenlerinden ve branş öğretmenlerinin de sınıf öğretmenlerinden daha fazla risk taşıdığını göstermiştir. Disfoniye sebep olduğu düşünülen risk faktörlerinden, yaş, cinsiyet, haftalık aktif çalışma saati, yakın zamanda bir üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmiş olmak, öğretmenlerdeki işitme kaybı varlığı ve sigara kullanıcısı olmak bizim çalışmamızda istatistiksel olarak anlamlılık kazanmamıştır. Larenks muayenesi yapılan örneklerin 65'inde (%65.5) larenks muayenesi normalken, 23'ünde (%26.4) reflü larenjitine ait bulgular, 6'sında (%6.8) vokal kord nodülü ve 1'inde (%1.1) de vokal kord polibi tesbit edilmiştir. Larenks muayenesi normal olan ve şimdiki zamanda en az bir ses semptomu veren örnekler, fonksiyonel ses bozukluğu açısından değerlendirilmemiştir. Sonuç olarak çalışmamız, öğretmenlerdeki ses kalite bozukluğunun yaygın görülen fiziksel bir rahatsızlık olduğunu ve bu kişilerin değerlendirilirken larengofarengeal reflü ve alerjik hastalık varlığının öncelikle sorgulanması gerektiğini düşündürmektedir.

The aim of this study is to detect the prevalance of dysphonia, to determine the relationship between dysphonia and the physical and vocal loading risk factors and to demonstrate the laryngeal pathologies that cause dysphonia among teachers who represent an occupational risk group for the development of voice symptoms. To the best of our knowledge, this is the first study that has been performed in our country concerning this subject. This study has been performed between April and October 2006. The teachers of three primary and five nursery schools assigned to national education directorate in three socioeconomically different districts of Denizli were enrolled in the study. Questionnaires about the voice symptoms were distributed among the teachers. These questionnaires were examined at Pamukkale University Faculty of Medicine department of otorhinolaryngology. One hundred five female and 62 male teachers aged between 22 and 56 were divided into two groups according to voice symptoms. Telescopic laryngeal examination was performed for the 87 teachers with voice symptoms. This examination group was compared with the control group of 80 teachers without voice symptoms. According to the results of this questionnaire, it was detected that one of every two teachers experienced physical disturbance concerning their voice during their profession. Among the risk factors that increase vocal loading, active working hours and the education grade that the teachers were responsible for were evaluated. The physical risk factors that were evaluated were age, gender, hearing loss of teachers and the factors that affect the mucosa of the upper respiratory tract which are allergic disorders, recent infection, symptoms of laryngopharyngeal reflux and cigarette smoking. 44 The statistical data demonstrated that, the risk of experiencing voice symptoms increased 7.4 times by the presence of laryngopharyngeal reflux and 4.7 times by the allergic disorders. The risk of primary school teachers for the development of voice symptoms was greater than the nursery school teachers and that of the secondary school teachers was greater than the primary school teachers. Among the risk factors that are thought to cause dysphonia gender, age, weekly working hours, recent upper respiratory tract infection, hearing loss and cigarette smoking were not found to be statistically significant. Among the cases to whom laryngeal examination was performed, 65 (65.5%) of them had normal laryngeal examination, 23 (26.4%) of them had signs of laryngeal reflux, 6 (6.8%) of them had vocal cord nodule and 1 (1.1%) of them had vocal cord polyp. The subjects with at least one voice symptom but with normal laryngeal examination were not evaluated in terms of functional dysphonia. This study showed that dysphonia is a common disorder among teachers and while evaluating these subjects the presence of laryngopharyngeal reflux and allergic disorders should primarily be considered.