Diyabetik hastalarda elde oluşan nörovasküler komplikasyonların ultrason ve renkli doppler ile değerlendirilmesi

Abstract

AMAÇ Diyabete bağlı olarak eldeki kas iskelet hastalıklarını US ile tespit etmek ve arteryel dopplerdeki kan akım patern değişiklikleri ile arasındaki ilişkiyi saptamak. GEREÇ VE YÖNTEM Yaş ortalaması 53 ± 11.7 yıl olan 50 diyabetik hastanın (22 kadın, 28 erkek) her iki eli US ile değerlendirildi. US'da median sinir çapı, alanı ve çevresi, fleksör retinakulumun kalınlığı (FR) ölçüldü. Diyabet hastası olmayan ve ellerinde herhangi bir şikayeti olmayan yaş ortalaması 53 ± 10,8 yıl olan (21 kadın, 29 erkek) hasta kontrol grubu olarak alındı. ki grupta tendonların ekojenitesindeki azalma, peritendinöz sıvı koleksiyonu gibi tendinopatik değişiklikler değerlendirildi. Radial, ulnar ve palmar ark arterlerinde arteriyel doppler akım paterni değerlendirildi. Artralji, ellerde uyuşma ve eklemlerde hareket kısıtlılığı gibi klinik bulguların varlığı değerlendirmeye alındı. BULGULAR Hasta grubunda median sinir çapları (3.8à 5.1mm), alanı (15.5± 5.1mm²), çevresi (14.3±2.4mm) ve FR kalınlığı (2.1±0.3mm) kontrol grubuyla karşılaştırıldığında (sırasıyla 2.7à 4.0 mm, 8.7±1.9 mm², 11.1±1.3 mm, 1.7± 0.1mm) hasta grubunda anlamlı artış saptandı (P<0.05). Monofazik akım paterni 10 hastada (%20) tespit edildi ve FR kalınlığı (P=0.000), tendon ekojenitesinde azalma (P=0.000), peritendinöz sıvı kolleksiyonu (P=0.000) ve HbA1c düzeyindeki artış ile (P=0.000) ile aralarında anlamlı korelasyon saptandı. Klinik bulgular ile arteryel monofazik akım paterni (P=0.022), FR kalınlığı (P=0.012), peritendinöz sıvı (P=0.008), median sinir çapları (P=0.000), median sinir alanı (P=0.000), ve median sinir çevresi (P=0.000) arasında anlamlı korelasyon saptandı. Diyabetik hastaların sağ ve sol elleri arasında median sinir alan ölçümü, median sinir çevre ölçümü, FR kalınlığı ölçümü ile tendon ekojeniteleri ve peritendinöz sıvı için istatistiki açıdan anlamlı fark saptanmadı. Hasta grubunda kadın ve erkek arasındaki median sinir alanı (p=0,003), median sinir çevresi (p=0,040) ve FR kalınlığı (p=0,017) arasında istatiksel olarak anlamlı fark bulundu. Kadın hastalarda median sinir alanı, median sinir çevresi, FR kalınlığı artmış olarak bulundu. SONUÇ Diyabetik elde gelişen kas-iskelet hastalıklarını (tendinopatik değişiklikler, KTS bulguları ve monofazik akım paterni varlığını ) US ile değerlendirebiliriz. leride gelişebilecek kas-iskelet komplikasyonlarının erken tanısında, bu US bulgularını kullanabiliriz.

Purpose To detect the musculoskeletal disorders of diabetes affecting the hand by ultrasonography (US) and to study the relationship of these changes with the arterial Doppler blood flow pattern. Materials and Methods Both hands of 50 diabetic patients (age 53 ± 11.7years) (22 female, 28 male) were examined by US and compared to age and sex-matched control group (age 53 ± 10,8 years) (21 female, 29 male). Median nerve diameters, area and circumference measurements, flexor retinaculum thickness and tendinopathic changes such as decrease in echogenicity, peritendinous fluid collection were studied. Arterial Doppler echo pattern of radial, unlar and palmar arch arteries were also studied. Clinical findings such as arthralgia, numbness and limited joint mobility were recorded. Results Patients group showed a significant increase (P<0.05) in median nerve (MN) diameters (3.8à 5.1mm), MN area (15.5±5.1mm²), MN circumference (14.3±2.4mm) and flexor retinaculum (FR) thickness measurements (2.1±0.3mm), compared with the control group values (2.7à 4.0mm, 8.7±1.9mm², 11.1±1.3mm, 1.7±0.1mm, respectively). Monophasic arterial flow pattern was seen in 10 patients (%20) and revealed a significant correlation with FR thickness (P=0.000), decreased tendon echogenicity (P=0.000), peritendinous fluid collection (P=0.000) and HbA1c (P=0.000). Clinical findings were also significantly correlated with arterial monophasic flow pattern (P=0.022), FR thickness (P=0.012), peritendinous fluid (P=0.008), median nerve diameters (P=0.000), median nerve area (P=0.000), and circumference measurements (P=0.000). No significant differences were found between right and left hand in all the recorded measurements. However, All the measurments were increased in female patients and a significant difference was seen between both sexes in, MN area (p=0,003), MN circumference (p=0,040) and FR thickness (p=0,017). Conclusion We can evaluate the musculoskeletal disorders of the diabetic hand by assessing the ultrasonographic findings of tendinopathy, presence of carpal tunnel syndrome and the monophasic change in the arterial flow pattern. Moreover we may use these findings as a predicting factor for the possible changes in the future.