Tip 2 diabetes mellitus'lu hastalarda serum yağ asiti bağlayıcı protein 4 düzeylerinin değerlendirlmesi

Abstract

Tip 2 DM `deki sınırlı sayıda çalışmalarda ve kardiyovasküler risk faktörü olan obezite, metabolik sendrom gibi bir dizi metabolik anormallikteki çalışmalarda FABP4'ün biyobelirteç olarak kullanımı üzerinde durulmuş ve insülin direncine katkısı dikkate alındığında metabolik bozukluklarla ilişkili sonuçlar elde edilmiştir. Ancak bağımsız ve daha geniş örnek grupları içeren çalışmalara duyulan ihtiyaç gündeme getirilmiştir (12,28). Ayrıca FABP4 düzeylerinin uygulanan tedaviye ve vücut kütle indeksine göre sınıflandırılmış farklı hasta örnekleri üzerindeki etkisi detaylı ve karşılaştırmalı bir biçimde incelenmemiştir. FABP4 düzeyinin obezite, dislipidemi, Tip 2 Diabetes Mellitus (DM), metabolik sendrom, ateroskleroz, insülin direnci ve kardiyovasküler hastalıklar ile ilişkisini inceleyen araştırmalar bulunmaktadır. Bu bilgilerle birlikte çalışmamızda tip 2 DM hastalarında FABP4 düzeylerinin glisemik kontrol, obezite, metabolik sendrom parametreleri, kardiyovasküler risk faktörleri (yüksek total kolesterol düzeyi, yüksek LDL-kolesterol düzeyi, düşük HDL-kolesterol düzeyi) ve yağ dokusunda üretilen adiponektin ile ilişkilerinin değerlendirilmesi amaçlandı. Çalışmaya 57 kontrol, 29 pre-diyabetik, 262 tip 2 diyabetik hasta olmak üzere toplam 348 birey alındı. Tüm gruplar VKİ'ne göre alt gruplara ayrıldı [VKİ<25 (normal kilolu), VKİ>25 (fazla kilolu) ve VKİ>30 (obez)]. Hasta grubu tedavi gruplarına göre sadece oral antidiyabetik kullanan tip 2 diyabetli bireyler, sadece insülin kullanan tip 2 diyabetli bireyler ve hem oral antidiyabetik hem de insülin kullanan tip 2 diyabetik bireylere göre de değerlendirildi. Tüm bireylerden elde edilen serum örneklerinde FABP4, adiponektin; glukoz (açlık, tokluk), açlık insülin, HbA1c, lipit profili (TG, total kolesterol, HDL-Kol., LDL-Kol., VLDL-Kol.), AST, ALT, ALP, BUN, üre, kreatinin, hsCRP düzeyleri saptandı. Spot idrar örneklerinde albümin/kreatinin oranları hesaplandı. Gruplar arasında FABP4 ve adiponektin düzeylerinde anlamlı fark gözlenmedi. Ancak normal kilolu diyabetiklerin FABP4 düzeyleri normal kilolu `diyabetik olmayan'lardan anlamlı yüksek, adiponektin düzeyleri anlamlı düşük bulundu. FABP4/adiponektin oranı diyabetik grupta `diyabetik olmayan' gruptan; `kötü kontrollü' diyabetiklerde `iyi kontrollü' diyabetiklerden; metabolik sendromlu olanlarda metabolik sendromlu olmayanlardan; insülin tedavi grubunda diğer tedavi gruplarından (OAD ve OAD+insülin) anlamlı derecede yüksek bulundu. Obezite ve metabolik sendrom bileşenleri FABP4 düzeylerinde anlamlı yükseklikle ilişkili olsa da, normal kilolularda FABP4'ün anlamlı yüksekliği diyabetle ilişkilidir. Komplikasyon riski öngördürücüsü ve izlem parametresi olarak FABP4/adiponektin oranı daha yararlı bir gösterge olabilir.

FABP4 is researched as a biomarker in the limited studies about type 2 diabetes mellitus and in the studies about a series of metabolic abnormalities like obesity, metabolic syndrome which are accepted as cardiovascular risc factors. Results related with metabolic deficiencies are obtained when the contribition of FABP4 to insülin resistance is taken into consideration. But, independant studies which include more large sampling groups are needed. Also, the effect of FABP4 levels classified according to BMI and patient therapeutic groups are not researched detailed and comperatively on patient sampling groups. There are many researches which investigate the relation between FABP4 levels and obestiy, dyslipidemia, type 2 diabetes mellitus, metabolic syndrome, atherosclerosis, insulin resistance and cardiovascular diseases. In our study, it is aimed that evaluating FABP4 levels associations with glicemic control, obesity, metabolic syndrome parameters, cardiovascular risc factors (high levels of T.Chol, high levels of LDL-Chol, low levels of HDL-Chol) and adiponectin produced in adipose tissue. Our study included 348 participitants of which 57 were non-diabetic, 29 were pre-diabetic and 262 were type 2 diabetic patients. All the groups were divided into three subgroups according to BMI values [BMI<25 (normal weight), BMI between 25-30 (overweight) and BMI>30 (obese)]. Paitent groups were evaluated according to three subgroups related with therapeutic medication for type 2 diabetes mellitus. The diabetic medication subgroups were the patients that use only oral antidiabetics, the patients that use only insulin therapy and the patients that use both of oral antidiabetics and insulin therapy. FABP4, adiponectin, fasting and fed glucose, fasting insulin, HbA1c, total lipid profile (TG, T. Chol, HDL-Chol, LDL-Chol, VLDL-Chol), AST, ALT, ALP, BUN, urea, creatinin, and hsCRP levels were detected in serum samples obtained from all the participitants. Albumin/creatinin ratio was calculated in random urine samples. Obesity and metabolic syndrome components are related with significiant elevation in FABP4 levels. But, significiant elevation of FABP4 in normal weights is related with diabetes. FABP4/adiponectin ratio may be a useful indicator as predictor of complication risc and monitoring parameter in diabetics. No significiant difference was observed between groups in FABP4 and adiponectin levels. But, FABP4 levels in normal weight diabetics were significiantly higher than normal weight `non-diabetics?and adiponectin levels were lower. FABP4/adiponectin ratio was significiantly higher in diabetic group than `non-diabetic? group; in `poor-controlled? diabetics than `good-controlled? diabetics; in participitants who have metabolic syndrome than non-metabolic syndrome; in insulin therapy group than the other theropatic groups (OAD and OAD+insulin therapy groups).