Epistemik regress (sonsuz gerileme) problemi

Abstract

Bizler, inançlarımızı, belirli nedenler temelinde kabul ederiz. Ancak, inancın bilgi statüsüne erişmesi, bu nedenlerin de temellendirilmesine bağlıdır. Bu, nedenlerin nedenini aramak anlamına gelir. Böyle bir durumda ise öznenin sonsuz bir gerileme tehlikesi ile karşı karşıya kalması kaçınılmazdır. Öyleyse inançlara bilgi statüsü kazandıracak nedensel dizge ne tür bir yapıya sahip olmalıdır?Bir inancın gerekçelendirilmesi söz konusu olduğu zaman nedenlerin gerilemesinin önü bir noktada kesilebilir mi?Bu talep üç şekilde karşılanabilir. Yapı ya sonludur ya sonsuzdur ya da daireseldir.Kabaca, sonsuz gerileme problemi bu talebin nasıl karşılanacağı meselesidir. Problem karşısında, yapının sonlu olduğunu ileri süren teori,temelcilik olarak karşımıza çıkar. Temelcilik, birtakım ayrıcalıklara sahip temel inançlar öne sürer. Sonsuz bir gerileme tehlikesi bu inançlar ile son bulur. Uyumculuk için ise,inançlardan ziyade inanç sistemi önem arz eder. İnanç sistemi içerisinde bir nedene birden fazla kez başvurulabilir. Bu döngüsel bir gerekçelendirmeye işaret eder. Böylece uyumculuk, nedensel dizgenin döngüsel de olabileceği fikri temelinde sonsuz gerileme ile başa çıkmayı dener. Sonsuz gerileme problemi ile ilgili önemli tartışmalar, temelcilik ve uyumculuk teorileri bağlamında açığa çıkar. Bu çalışma temelcilik, uyumculuk karşıtlığına odaklanacaktır. Sonsuz gerileme problemi karşısında üç seçeneğin herhangi birinin kabul edilmesi kolay değildir. Burada, temelciliğin, opsiyonun geliştirilmesi şartıyla, nedenlerin gerilemesinin önünü kesebileceği savunulacaktır.

A Subject accepts a belief on the basis of particular reasons. The access of belief to the status of knowledge depends on finding some ground for these reasons. But it means to search the reason of reasons. In this case, it is inevitable for the subject to be faced with the danger of the infinite regress. What kind of structure has this series of reasons that provide the status of knowledge to belief? Is it possible to end the regress of reasons when it comes to justify a belief? There are three possible options to terminate the regress of reasons: The structure is either finite or infinite or circular. Roughly, the infinite regress problem is the issue of how to meet this demand. The theory of foundationalism claims that the structure is finite. Foundationalism puts forwards some basic beliefs that have some privileges. The danger of an infinite regress problem ends up by accepting these beliefs. In coherentism, on the other hand, the belief system is more important rather than the beliefs. It is possible to use a reason more than one time in the belief system. This involves circular justifiers option. Thus, coherentism tries to cope with the infinite regress by suggesting that the series of reason scan be circular. The theories of foundationalism and coherentism concerning infinite regress problem constitutes an important controversy in epistemology. This study will focus on the foundationalism and coherentism controversy. It is not easy to choose one of these three options aboutthe infinite regress problem. Here, it will be argued that foundationalism can end up regress of the reasons provided that the foundationalist option is developed.