Kolossai: höyük, kalıntı ve buluntuları

Abstract

Kolossai, Lykos vadisinin güney batısında, Denizli’nin 25 km. kadar doğusunda Honaz yakınındadır.Ephesos ve Sardes’e ulaşan yolların güzergâhında yer alan Kolossai, güvenli ve sulak bir bölgede kurulmuştur. Arkaik kent Honaz Dağı’nın kuzeyindeki Aksu Çayı’nın kıyısında yer almaktadır. Kentin kurulduğu yerden geçen kuzey doğu yolu Arkaik Dönem’den itibaren kullanım görmekteydi. Kolossai bu süreçte Phrygia bölgesindeki en önemli kentlerden biri olmuştur. Ksnephon, Kolossai’yi Phriygia’nın 6 önemli kentinden biri olarak göstermektedir. Ayrıca Herodotos, Strabon ve diğer antik yazarlar kent ve kentin tarihi coğrafyası hakkında bilgi vermektedir. Kolassai en parlak dönemini Pers Satraplığı Dönemi’de yaşamıştır. M.Ö. 3 ve 2. yüzyılların başlangıcı ile birlikte ticaret yollarının değiştiği ve Lykos Vadisi’nde yeni kurulan Laodikeia ve Hierapolis’in öne çıktığı görülmektedir. Bu süreçte eski önemini yitiren Kolossai, Laodikeia ve Hierapolis ile birlikte yün üretimi ve tekstil ticaretinde anılmaya devam etmektedir. Söz konusu üç kent M.S. 60 yılında Roma İmparatoru Nero Dönemi’nde meydana gelen deprem ile yıkılmıştır. Kolossai M.S. 8. yüzyılda ortaya çıkan Arap istilaları sonucunda 2 km. kuzeye, Khonai’ye modern adıyla Honaz’a taşınmıştır. Yüzey üzerinde toplanan seramikler üzerinde yapılan çalışmada kentte yerel seramik üretimi yapıldığı konusunda veriler elde edilmiştir. Söz konusu buluntular kentte Geç Kalkolitik Dönem’den Bizans Dönemi’ne kadar yerleşimin olduğunu ortaya koymaktadır.

The site of Colossae is located on the southern edge of the Lycus Valley, east of Denizli about 25 km. near Honaz. Colossae was situated on the ancient roads from Ephesus and Sardis joined there, and this defensible and well-watered hill became a strategic point in antiquity. The archaic city is established in the north of Honaz (Kadmos) mountain, on the shore of Aksu Brook. It is on the southern east way that is used since Archaic Period. It is one of the most important centers in Phrygia. In accordance with Ksenophon, it is one of the 6 big cities of Phrygia. Also other ancient writers like Herodotos, Strabon etc. have given information about the city and its’ historical geography. Colossae has lived its bright eras under Persian sovereignty. Beginning from the 3th or 2nd century BC when the trade route has been changed due to establishment of new cities in Lycus Valley, it became less important but still continue to produce wool and weaving industry Laodikeia and Hierapolis. It has been destroyed with the earthquake that happened in 60 A.D. in Neron Period. It has been partly left in about 8th century A.D. because of Arab invasions and the city was replaced by the new town of Chonae, modern Honaz, 2 km. the south. Surface pottery was also studied to try and determine dates of inhabitation, local pottery forms etc. From the material obtained, the settlement has been dated back to the Late Chalcolithic to Byzantine period.