Üst ekstremite spastisitesi olan hemiplejik hastalarda botulinum toksin enjeksiyonununüst ekstremite fonksiyonları üzerine etkisi

Abstract

Spastisitesi olan hemiplejik hastalarda üst ekstremite proksimal kaslarına Botulinum toksin enjeksiyonun üst ekstremite fonksiyonları üzerine etkilerini araştırmak. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, pektoralis major ve biseps braki kasında spastisitesi olan, 21-80 yaş arası 23 inmeli hasta alındı. Hastaların bir grubuna randomize olarak Botulinum toksin-A (BT-A) (n=12) diğerine plasebo enjeksiyon uygulandı (n=11). Enjeksiyon yapılan kaslara ilk 10 gün hastanede fizyoterapist eşliğinde, ardından ev programı şeklinde günde bir kez, 20 dakika süre ile germe egzersizi uygulandı. Modifiye Ashworth Skalası (MAS), eklem hareket açıklığı (EHA), VAS, Fugl Meyer Motor Fonksiyon Skalası (FM) kol bölümü, Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçeği (FBÖ) kendine bakım kısmı, yaşam kalitesi Short Form-36 (SF-36) tedaviden önce, tedaviden sonra 2., 4. ve 12. haftalarda değerlendirildi. Bulgular: Botulinum toksin-A uygulanan grupta, omuz adduktör ve dirsek fleksör MAS skoru tedavi sonrası 2. ve 4. haftalarda tedavi öncesine göre anlamlı azalma, aktif omuz abduksiyon EHA'da anlamlı artış saptanırken tedavi sonrası 12. haftada farklılık bulunmadı. Pasif omuz abduksiyon EHA'da tedavi sonrası 2., 4. ve 12. haftalarda tedavi öncesine göre anlamlı artış, aktif dirsek ekstansiyon kısıtlılığında ve pasif omuz VAS'da anlamlı azalma saptandı. FM kol skorunda tedavi sonrası 4. ve 12. haftalarda tedavi öncesine göre anlamlı artış saptandı. Plasebo uygulanan grupta, aktif ve pasif omuz abduksiyon EHA'da tedavi sonrası 2. ve 4. haftalarda tedavi öncesine göre anlamlı artış, aktif dirsek ekstansiyon kısıtlılığında ve pasif omuz VAS'da anlamlı azalma saptanırken, tedavi sonrası 12. haftada farklılık bulunmadı. Dirsek fleksör MAS skoru tedavi sonrası 2. haftada tedavi öncesine göre anlamlı azalma saptanırken tedavi sonrası 4. ve 12. haftalarda farklılık bulunmadı. Gruplar arası karşılaştırmada omuz adduktör MAS skoru ve aktif dirsek ekstansiyon kısıtlılığında tedavi sonrası 2. ve 4. haftalarda BT-A grubu lehine anlamlı azalma, aktif omuz abduksiyon EHA da anlamlı artma saptanırken tedavi sonrası 12. haftada gruplar arasında farklılık bulunmadı. FM kol skorunda, BT-A grubunda tedavi sonrası 2., 4. ve 12. haftalarda plasebo grubuna göre anlamlı artış bulundu. Sonuç: BT-A enjeksiyonu ile 4 hafta süreyle spastisite ve EHA'larda elde edilen kazançların 12 hafta süre boyunca kol motor fonksiyonlara da yansıdığı ancak elde edilen bu kazançların fonksiyonel bağımsızlığı ve yaşam kalitesini tam olarak etkilemediği sonucuna varılmıştır.

To determine the effects of the injection of botulinum-toxin A into upper limb proximal muscles on upper limb functions in hemiplegic patients with spasticity. Material and Methods: Twenty three stroke patients who are between 21 and 80 years old with spasticity on pectoralis major and biceps brachii were included in the study. Botulinum toxin-A (BT-A) (n=12) was injected into a group of patients and placebo (n=11) was injected into the other group randomly. Stretch exercises were applied to the injected muscles for twenthy minutes once a day firstly at the hospital with physiotherapist and then with a home work. Modified Ashworth Scale (MAS), range of motion (ROM), visual analog scale (VAS), upper extremity component of the Fugl-Meyer motor assesment (FMA), the self-care component of the Functional Independence Measure (FIM), quality of life the Short Form-36 (SF-36) were evaluated before the treatment and at the 2nd, 4th and the 12th weeks after the treatment. Results: In the BT-A group, while finding a significant decrease in the shoulder adductor and elbow flexor MAS scores and a significant increase in active shoulder abduction ROM at the 2nd and 4th weeks after the treatment compared to pretreatment, no significant differences were found at the 12th week after the treatment. A significant increase was observed in passive shoulder abduction ROM and significant decrease was observed in active elbow extension limitation and passive shoulder VAS at the 2nd, 4th and the 12th weeks after the treatment compared to pretreatment. A significant increase was detected in FM arm score at the 4th and the 12th weeks after the treatment compared to the pretreatment. In the placebo group, while finding a significant incease in the active and passive shoulder abduction ROM and a significant decrease in the elbow extension limitation and passive shoulder VAS at the 2nd and 4th weeks after the treatment compared to pretreatment, no significant differences were found at the 12th week after the treatment. A significant decrease was detected in elbow flexor MAS score at the 2nd weeks after the treatment compared to the pretreatment but no differences were found after the 4th and the 12th weeks after the treatment. While comparing the two groups, a significant decrease was detected in shoulder adductor MAS score an active elbow extension limitation for BT-A group and a significant increase was detected in active shoulder abduction ROM at the 2nd and 4th weeks after the treatment, but there was no significant difference between the groups at the 12th week after the teratment. A significant increase was found in FM arm score in BT-A group compared with the placebo group at the 2nd, 4th and the 12th weeks after the treatment. Conclusion: It was concluded that, the improvements obtained at the spasticity and the ROM with BT-A injection in four weeks time reflected at arm motor functions during twelve weeks however these improvoments did not affect the functional independence and the quality of life impressively.