Akromegali hastalarında serum adiponektin, leptin ve resistin düzeylerinin kardiyovasküler risk açısından değerlendirilmesi

Abstract

Akromegali GH ve/veya IGF-1 fazlalığı sonucu gelişen klinik bir sendromdur. Sendrom tüm sistemleri etkileyen klinik bulgulara sebep olmaktadır. En önemli mortalite ve morbidite sebebi kardiovasküler, metabolik, solunumsal ve serebrovasküler hadiselere bağlıdır. GH ve IGF-1 fazlalığına bağlı olarak akromegalik hastalarda kardiyak yapı ve fonksiyonlarda zamanla etkilenmeler olmaktadır. Son zamanlarda yağ dokudan salınan çeşitli sitokinlerin glukoz, lipit metabolizmasını ve vasküler sistemi etkileyerek kardiyovasküler sistemde önemli etkilenmelere neden olduğu bilinmektedir. Amaç: Bu çalışmada akromegali hastalarında serum adiponektin, leptin ve resistin düzeylerinin kardiyovasküler risk açısından değerlendirilmesini amaçladık. Gereç ve Yöntemler: Çalışmaya 30 hasta (15 erkek, 15 kadın) ve 30 sağlıklı kontrol (10 erkek, 20 kadın) grubu dahil edildi. İki grubun serumlarında kan şekeri, lipitler, GH, IGF-1, IGFBP3, TSH değerleri ölçüldü. Adiponektin ve resistin ELISA yöntemi ile, leptin EASIA yöntemi ile çalışıldı. Hasta ve kontrol grubunun arter kan basıncı ölçülüp, boy ve kilo değerlerine göre BMI ölçüldü. HOMA-IR değerleri hesaplandı. Her iki grubun ekokardiyografik incelemeleri Vivid 7 cihazı ile 2.5 mHz ile lateral pozisyonda yapıldı. Sonuç: Bu çalışmada akromegali hastalarında hem IGF-1 fazlalığı hem de somatostatin analoğu ve insülin direnci için glitazon, metformin tedavisi almalarına bağlayabileceğimiz adiponektin düzeyini yüksek, leptin düzeyini benzer ve resistin düzeyini düşük saptadık. Ekokardiyografik bulgularımızla GH/IGF-1 bağlı olarak kardiyak yapı ve fonksiyonların etkilendiğini kanıtladık. Akromegaliklerde kontrol grubuna göre IVST, PWT, LVM, LVMI, DT, ET, IVRT, VPR, LVESV ölçümleri yüksek saptandı. Adiponektin ile LVMI arasında istatistiksel olarak zayıf düzeyde pozitif korelasyon saptadık. Resistin düzeyinin ET ile zayıf düzeyde pozitif ilişki ve MPI ile orta düzeyde negatif yönde ilişkisini saptadık. Leptin ile BMI ve resistin ile HOMA-IR arasında pozitif ilişki bulduk. Buna rağmen akromegali hastalarında serum adiponektin, leptin ve resistin düzeylerinin kardiyovasküler risk açısından değerlendirilmesinde daha fazla, çok merkezli ve geniş hasta gruplarında çalışma yapılmasına gereksinim vardır. Anahtar Kelimeler: Akromegali, Adiponektin, Leptin, Resistin, Kardiyovasküler Risk

Acromegaly is a clinical syndrome that results from excess levels of GH and/or IGF-1. The syndrome causes clinical presentations affecting all systems of the body. The leading cause of mortality and morbidity is associated with cardiovascular, metabolic, respiratory and cerebrovascular events. In acromegalic patients, cardiac structure and functions are affected over time due to excess levels of GH and IGF-1. Recently, it has been shown that several cytokines secreted from the adipose tissue affect glucose and lipid metabolisms and the vascular system, thereby resulting in significant consequences on the vascular system. Aim: The present study aims to evaluate serum adiponectin, leptin and resistin levels in acromegaly patients in terms of cardiovascular risk. Material and Method: Thirty patients (15 males and 15 females) and 30 healthy controls (10 males and 20 females) were included in the study. Blood glucose, lipids, GH, IGF-1, IGFBP3, TSH levels were assayed in sera of the subjects of both groups. Adiponectin and resistin were analysed by the ELISA method and the leptin levels were assayed by the EASIA method. Arterial blood pressure was measured in the patient and control group and VKI was calculated according to height and weight values. HOMA-IR values were calculated. Echocardiographic examinations of both groups were performed using the Vivid 7 instrument at 2.5 mHz in the lateral position. Result: The present study demonstrated high levels of adiponectin and match levels of leptin and resistin which may be attributable to the fact that patients were receiving somatostatin analogue, and glitazone and metformin due to insulin resistance and also to excess levels of IGF-1 in acromegaly patients. Echocardiographic findings demonstrated that cardiac structure and functions are affected in association with GH/IGF-1. IVST, PWT, LVM, LVMI, DT, ET, IVRT, VPR, LVESV measurements were higher in acromegalics compared to the control group. A weak, positive statistical correlation was observed between adiponectin and LVMI. There was a weak positive correlation between resistin levels and ET, and a moderate negative correlation between resistin levels and MPI. Positive correlations were determined between leptin and BMI and between resistin and HOMA-IR. However, further multi-center studies with larger populations are required to evaluate serum adiponectin, leptin and resistin levels in terms of cardiovascular risk in acromegaly patients. Key Words: Acromegaly, Adiponectin, Leptin, Resistin, Cardiovascular Risk