Sınıf öğretmenlerinin türkçe derslerinde aktif öğrenme etkinliklerini kullanma durumları

Abstract

Bilginin anlık olarak değişebildiği ve çoklu bakış açılarının önem kazandığı günümüzde, bilgi ve öğretmen merkezli eğitim anlayışı yerini öğrencinin öğrenme sürecine zihinsel olarak katıldığı ve öğrenmede aktif rol aldığı yaklaşımlara bırakmıştır. Aktif öğrenme teknikleri, bu açıdan öğretmenlere zengin olanaklar sunmaktadır. Bu araştırmanın temel amacı, sınıf öğretmenlerinin Türkçe derslerinde aktif öğrenme etkinliklerini kullanma durumlarını incelemektir. Bu temel amaç doğrultusunda sınıf öğretmenlerinin dersin giriş, geliştirme ve sonuç-değerlendirme bölümlerinde kullandıkları aktif öğrenme etkinlikleri belirlenmiş ve bu etkinlikleri kullanma durumları kişisel değişkenler de dikkate alınarak incelenmiştir. Bu araştırma; Türkçe dersinde kullanılan aktif öğrenme etkinliklerine yönelik olarak literatürde sınırlı sayıda çalışmanın olması ve yapılandırmacı yaklaşım doğrultusunda hazırlanan Türkçe Dersi Öğretim Programının uygulanışında aktif öğrenme tekniklerinin yerini belirlemeye çalışması açısından önem taşımaktadır. Bu çalışma, betimsel araştırma türlerinden tarama modeline uygun olarak yürütülmüştür. Araştırmanın evrenini Bingöl il merkezinde çalışan toplam 380 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Bu grup içinden, 2010-2011 eğitim öğretim yılında 2, 3, 4 ve 5. sınıfları okutan küme örnekleme yöntemiyle belirlenmiş 246 sınıf öğretmeni çalışmaya katılmıştır. Bu sayı, evreni temsil açısından yeterlidir. Araştırmada veri toplama aracı olarak Aktif Öğrenme Etkinliklerini Uygulama Durumu ölçeği kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından geliştirilerek, geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılan beşli likert tipindeki ölçek, üç alt boyut ve 34 maddeden oluşmaktadır. Ölçek, örneklemde yer alan öğretmenlere dağıtılarak gönüllük esası ile doldurulması sağlanmıştır. Elde edilen verilerin frekans (N), yüzde (%), standart sapma (ss) ve aritmetik ortalama değerleri alınmıştır. Araştırmanın bulguları; sınıf öğretmenlerinin Türkçe derslerinde giriş ve geliştirme bölümüne ilişkin aktif öğrenme etkinliklerini genel olarak çok sık kullandıklarını sonuç-değerlendirme bölümüne ilişkin aktif öğrenme etkinliklerini ise ara sıra kullandıklarını göstermektedir. Dersin tamamına yönelik olarak 34 maddelik ankete verilen cevaplara bakıldığında, öğretmenlerin Türkçe derslerinde aktif öğrenme etkinliklerine sık sık yer viii verdikleri görülmektedir. Bu sonuçlara göre yapılandırmacı yaklaşım temel alınarak hazırlanan ilköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programının uygulanmasında, sınıf öğretmenlerinin derse başlamada dikkat çekme, güdüleme, hedeften haberdar etme ve geçiş süreçlerinde aktif öğrenme tekniklerine sıklıkla yer verdikleri; dersin geliştirme bölümü etkinliklerinde öğrenciler arası etkileşimi sağladıkları ve zengin öğrenme ortamları düzenledikleri söylenebilir. Ancak, kazanımların ne derecede gerçekleştirildiğinin saptandığı ve kalıcılığının sağlandığı sonuç bölümü etkinliklerinde aktif öğrenme tekniklerine daha az yer verildiği görülmektedir. Bunun temelinde sınıfların kalabalık oluşu ve zaman yetersizliğinin getirdiği olumsuzlukların yattığı söylenebilir. Dersin genelinde ise öğretmenlerin programın gereği olarak Türkçe derslerinde öğrenci merkezli etkinliklere sıkça yer verdikleri açıktır.

At the moment when information can change instantaneously and multiple viewpoints become important, the knowledge and teacher-centered approach to education has left the place to approaches that the student has been mentally and actively involved in learning process. Active learning techniques offer rich opportunities for teachers in this regard. The main purpose of this research is to examine the use of active learning activities by classroom teachers in Turkish (called as Language Arts in English) lessons. In line with this main objective, the active learning activities that classroom teachers use in the introduction, development and outcome-evaluation phases of a lesson have been identified and examined taking into consideration their personal variables. This research is important due to the limited number of studies in the literature examining the use of active learning activities in Turkish lesson and the attempt to identify the place of active learning techniques in the implementation of the Turkish Curriculum prepared on the base of constructivist approach. This study was conducted in accordance with survey model of descriptive research types. The population of the research consists of a total of 380 teachers working as classroom teachers in Bingöl province center. From this group, 246 classroom teachers teaching 2nd, 3rd, 4th and 5th classes in 2010-2011 academic year were identified by cluster sampling method and invited to participate in the study. This number is enough to represent the overall population of the study. In the study, the State of Implementing Active Learning Activities scale was used as a data collection tool. The five-point Likert type of scale consisting of three sub-dimensions and 34 items was developed by the researcher. Analyses of validity and reliability of the scale were also conducted in this process. The scale was distributed by the researchers to the teachers in the sample and filled by them with the essence of volunteerism. Frequency (N), percentage (%), standard deviation (ss) and mean values were identified to present the data. Findings demonstrate that the classroom teachers use active learning activities occasionally in regard to the outcome-evaluation phase while showing that they use active x learning activities frequently in the entrance and development phases of Turkish lessons. Having revieved the answers given to the questionnare with 34 items directed to the all aspects of the lesson, it has been obverved that teachers often utulize active learning activities in Turkish lessons. Based on the findings, it might be said that in the implementation of the primary level of Turkish curriculum which is prepared on the basis of constructivist approach, classroom teachers frequently take part in attention-building, motivation, informing of the purpose and active learning techniques in transition stages. It can also be stated that teachers often interact with students in the development-phase activities and organize rich educational environments. However, it is seen that there are fewer active learning techniques given place in the results section events where the achievements are determined and the retention is accomplished. It could also be said that the crowded classes and limited time might lie on the basis of such issues. In general, it is clear that teachers frequently use student-centered activities in Turkish lessons as a requirement of the program.