Türkiye’de kayıt dışı ekonominin nedenleri, boyutları ve yarattığı sorunlar – Seçilmiş dünya ülkeleri ile karşılaştırılması

Abstract

Karmaşık bir yapıya sahip olan kayıt dışı ekonomi kavramı tüm dünya ülkelerinin uğraştığı uluslararası bir meseledir. Yasal ve yasa dışı yöntemlerle, devletin bilgisi dışında gerçekleştirilen bu faaliyetler, nedenleri ve sonuçları bakımından da her ülkede farklı şekillerde gözlenmektedir. Özellikle vergi gelirleri ile kamu harcamalarını gerçekleştiren devletler, uyguladıkları ağır vergi oranları ve vergi yüklerinden dolayı bireyleri kayıt dışı ekonomik faaliyetlere yönlendirmektedirler. Bu durum ise devletlerin vergi gelirlerinde azalma yaşanmasına sebep olmakta ve vergi kayıplarına yol açmaktadır. Kayıt dışı ekonominin boyutlarının tam olarak belirlenmesi mümkün olmadığı gibi ülke ekonomilerinin gelişmişlik seviyelerine göre de bu boyutlar düşük veya yüksek olabilmektedir. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ise ciddi bir sorun olan kayıt dışı ekonomi kavramı ancak oturmuş bir vergi sistemiyle ve hükümetler tarafından kararlılıkla uygulanan ekonomi politikaları ile mümkün olacaktır. Bu çalışmada kayıt dışı ekonomi kapsamında Türkiye’de kayıt dışı ekonominin sebepleri, boyutları ve yarattığı sorunlar üzerinde durulacak ve bu kavramın dünyadaki boyutlarına bakılacaktır. Bunun yanında seçilmiş dünya ülkelerinden İngiltere, Meksika ve Azerbaycan’daki kayıt dışı ekonominin boyutları ile Türkiye’deki boyutlarının karşılaştırılması yapılacaktır.

The concept of informal economy, which has a complex structure, is an international issue of all countries of the world. These activities, which are carried out without the knowledge of the state by legal and illegal methods, are observed in different ways in every country in terms of reasons and results. In particular, tax revenues and the state spending government directs individuals to unregistered economic activities due to the heavy tax rates and tax imposed by them. This event leads to a decrease in tax revenues of states and leads to tax losses. It is not possible to determine the dimensions of the informal economy and these dimensions may be low or high in terms of the development levels of the economies of the country. In developing countries such as Turkey, which can be serious problems with the concept of the informal economy, but it can be possible by an established tax system and decisively implemented by government economic policies. In this study, we will focus on the size of the informal economy within the scope of the reasons for the problems created by the informal economy in Turkey and the dimensions in the World. And also we will be compared the dimension of informal economy in Turkey and some of selected countries which is UK, Mexico, Azerbaijan.