Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya ve dünyayı algılamaya yönelik görüşleri: Türkiye Tayvan örneği

Abstract

Bu araştırmada öncelikle, Türkiye ve Tayvan’daki öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya ve dünyayı algılamaya yönelik görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bunun yanında fen öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya ve dünyayı algılamaya yönelik görüşleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Ayrıca bu çalışmada fen bilimleri ve sosyal bilimler öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik görüşleri incelenmiş ve bu görüşler arasında fark olup olmadığına bakılmıştır. Araştırma verileri 2015-2016 eğitim-öğretim yılında toplanmıştır. Tarama modelinde olan bu araştırmada nitel veri analizi yapılmıştır. Araştırmanın ilk bölümü için Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Fen Bilgisi Öğretmenliği bölümünde öğrenimine devam eden 88 öğretmen adayı ve National Taiwan Normal Üniversitesi fen bilimleri bölümüne devam eden 80 öğretmen adayından, Bilimsel Araştırma Hakkında Görüşler Ölçeği- BAHGÖ ve Dünyayı Algılamaya Yönelik Görüşü Ölçeği – DAYGÖ ile yazılı veriler toplanmıştır. Ayrıca seçilen öğretmen adaylarıyla, ölçeklerde yer alan açık uçlu sorular sorularak görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgular doğrultusunda fen öğretmen adaylarının, bilimsel araştırmaların yapılışına ve deney-gözlemin bilimsel araştırmalardaki yerine ilişkin olan birinci boyuta ve bilimsel araştırmaların belli bir yöntemi ve basamağının olmadığına ilişkin olan ikinci boyuta yönelik verdikleri cevaplarda ülke değişkenine göre Tayvan’daki fen öğretmen adayları lehine anlamlı bir farklılığın olduğu ortaya konmuştur. Ayrıca her iki ülkedeki fen öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik görüşlerinin “Çalışmanın sonucu, toplanan verilerle tutarlı olmalıdır” boyutunda “bilimsel” görüş düzeyinde toplandığı görülmüştür. Bunun yanında Türkiye’deki öğretmen adaylarının “Bilimsel araştırmalar her zaman bir problemle başlar” boyutunda; Tayvan’daki öğretmen adaylarının ise “veriler, kanıtlarla aynı değildir” boyutlarında çoğunlukla “yetersiz” görüş düzeyinde görüşe sahip oldukları belirlenmiştir. Araştırmanın bir diğer önemli sonucu ise Türkiye’deki fen öğretmen adaylarının çoğunlukla “ılımlı insan merkezli” ve “ılımlı-çevre merkezli” yaklaşımları benimsedikleri belirlenmiştir. Bunun yanında Tayvan’daki fen öğretmen adaylarının ise “ılımlı çevre merkezli” ve “çevre merkezli” yaklaşımlara sahip oldukları ortaya çıkmıştır. Çalışmanın önemli sonuçlarından biri de çevre merkezli yaklaşımı benimseyen öğretmen adaylarının çoğunun bilimsel araştırmaya yönelik bilimsel görüş düzeyinde bir görüşe sahip oldukları; insan merkezli yaklaşımı benimseyen öğretmen adaylarının ise çoğunlukla bilimsel araştırmaya yönelik yetersiz düzeyde bir görüşe sahip olduklarıdır. Araştırmanın ikinci bölümünde ise 157 fen ve 179 sosyal bilimler öğretmen adaylarının bilimsel araştırmaya yönelik görüşlerini incelemek amacıyla BAHGÖ uygulanmıştır. Ayrıca 12 fen bilimleri ve 6 sosyal bilimler öğretmen adayı ile görüşmeler yapılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre fen ve sosyal bilimler öğretmen adaylarının bilimsel araştırmanın “Bilimde sosyal etkiler”, “Araştırmada süreç-sonuç ilişkisi”, “Araştırma sonucu”, “Veri, Kanıt ayrımı” ve “Bilimsel açıklamalar” boyutlarına yönelik görüş düzeylerinde anlamlı fark bulunmuş ve bu farklılığın da fen öğretmen adayları lehine olduğu sonucuna varılmıştır.

Conducted in two parts, the initial purpose of this study is to determine Turkish and Taiwanese preservice science teachers’ views about scientific inquiry and world views, and to analyze the relationship between these views of preservice science teachers. In addition, the current study aims to examine the views of preservice teachers on scientific inquiry, who study in natural sciences and social sciences departments. The study was applied in the academic year of 2015-2016. Designed as a survey study, the mixed research methodology in which quantitative and qualitative data are collected was used for the study. For the first part of the study, 88 preservice science teachers from the Pamukkale University in Turkey and 80 preservice science teachers from the National Taiwan Normal University in Taiwan participated in the study. The data was collected via Views About Scientific Inquiry - VASI and World View- WV Questionnaires. Also, semi-structured interviews with volunteered preservice science teachers (10 from Turkey and 8 from Taiwan) were conducted in order to examine their views about scientific inquiry and world views. Results showed that there is a significant difference on behalf on Taiwanese pre-service teachers in terms of “the way that the scientific inquiries are done”, “the place of experiment and observation in scientific inquiries” as for the first dimension, and “there is no single set or sequence of steps followed in all inquiries” as for the second dimension. Besides, the pre-service teachers from both countries stated their views in “scientific” level on the dimension of “The result of an inquiry should be in accordance with the collected data”. Moreover, it was revealed that Turkish preservice science teachers have difficulty in defining that scientific research always starts with a question; and Taiwanese preservice science teachers have difficulty in defining the scientific data and scientific evidence. Another significant finding of the study is that Turkish preservice science teachers mostly have “moderate anthropocentric” and “moderate ecocentric” perspectives. On the other hand, Taiwanese preservice science teachers mostly have “moderate ecocentric” and “ecocentric” perspectives. What's more, preservice science teachers who had “ecocentric” world view perspectives were found to have a generally “scientific” view of scientific inquiries. Besides, preservice science teachers who had “anthropocentric” world view perspectives had a “naive” view of scientific inquiries. As for the second part of the study, 157 pre-service science teachers and 179 pre-service social science teachers participated in the study. VASI Questionnaire was used to assess the pre-service teachers’ views of scientific inquiry. Besides 16 pre-service teachers (10 from science and 6 from social science departments) were invited for semi-structured interviews. Findings revealed statistically significant differences between the pre-service teachers' views of scientific inquiry according to most of the dimensions. In this sense, pre-service science teachers have more scientific views about “All scientists performing the same procedures may not get the same results”, “Inquiry procedures can influence the results”, “Research conclusions must be consistent with the data collected”, “Scientific data are not the same as scientific evidence” and “Explanations are developed from a combination of collected data and what is already known” than the pre-service social science teachers.