Denim yıkamada ekolojik ve geleneksel üretim yöntemlerinin karşılaştırılması

Abstract

Günümüzde tüketiciler tarafından kıyafetlerimizin üretim sürecinde çevreye ve insana ne kadar zarar verdiği sorgulanmaya başlanmıştır. Çevre dostu kimyasalların kullanımı, daha az su ve enerji tüketimi ile doğal kaynakların kullanımının kontrolünün sağlanması ile çevreye duyarlı tekstil ürünlerinin ve çevre dostu sertifikalı, eko-etiketli üretiminin önemi artmıştır, Bu çalışmada önemli ölçüde çevresel atık yüküne neden olan denim yıkama işlemi ve işlem sonrasında elde edilen kumaş performans özellikleri karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Geleneksel denim yıkama işlem süreci ile ekolojik yıkama standartlarından bir tanesi olan, Nordic Swan etiketi ile tanımlanan süreç karşılaştırılmıştır. Nordic Swan Ecolabel standartlarına uygun kalitede 3 farklı denim kumaş belirlenmiştir. Bu kumaşlara Swan ekoojik yıkama ve Hypo geleneksel yıkama olarak uygulanmıştır. Swan ve Hypo yıkama reçetelerine göre yapılan yıkamalarda Swan yıkama ile daha az kimyasal, su ve enerji kullanıldığı ve 3 farklı denim kumaş çeşidi için kumaş boyutsal stabilite değerleri incelenmiş ve Swan reçetesi ile yıkanan kumaşların daha düşük oranda çekme gösterdiği belirlenmiştir. Ayrıca kalıcı uzama, elastikiyet, kumaş yırtılma testleri uygulanmış ve Swan reçetesi ile yıkanan kumaşların kalıcı uzama, elastikiyet, yırtılma mukavemet değerlerinin geleneksel yıkama yapılan kumaşlara göre daha iyi olduğu ancaka yapılan yaş ve kuru sürtme haslığı testlerinde ise geleneksel yıkama ile işlem görmüş kumaşların kumaş üzerindeki indigo boyayı liften daha fazla sökmesi nedeniyle kuru ve yaş sürtme haslığı değerlerinin Swan reçeteye göre yıkanan kumaşlara göre daha iyi olduğu görülmüştür.

Today, consumers have started to question how safe -our second skin- clothing is and how it harms the environment and people in the textile production processes. Importance of environmentally friendly textile products has increased with the use of environmentally friendly chemicals, less water and energy consumption and control of the use of natural resources. Demand for environmentally friendly, eco-labeled, textile products has increased. In this study, ecological standards used in textile sector, their applications and Nordic Swan Ecolabel label standards in denim product production are examined. 3 different denim fabric qualities according to Nordic Swan Ecolabel standards were determined. The hypo wash recipe and Nordic Swan recipe were applied to these three fabrics using the chemicals listed in the inventory list of Nordic Swan Ecolabel standards. According to Swan and hypo washing recipes, it was observed that less chemical, water and energy were used with Swan washing. Tensile test values of each three fabrics of two different recipes are measured and it was found that the fabrics washed with Swan recipe had lower tensile test values. The fabrics were also subjected to permanent elongation, elasticity, weft and warp tear strength tests. It was observed that the fabrics which were washed with Swan prescription had better elongation, elasticity, weft and warp tear values. Wet and dry friction fastness test for fabrics showed that hypo was able to remove the indigo dye on the fabric more than the fiber and dry and wet friction fastness was better than the fabrics washed according to Swan recipe.