Denizli mânileri

Abstract

Türk halk şiiri geleneğinin en eski ve yaygın ürünlerden biri olan mâniler sözlü geleneğin önemli bir parçası olarak varlığını sürdürmektedir. Mâniler, asırlar boyu süren bir gelişim süreci ile getirdiği birikim sayesinde halk şiiri geleneğini ve toplumun içinde yaşadığı kültür ortamını tanıyıp çözümleme aşamasında çok faydalı olacak bilgiler sunmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkiye mâni söyleme geleneğinin bir parçası olan Denizli mâni söyleme geleneğinin bu gelenek içerisindeki yerini, günümüzdeki durumunu ve toplumsal yapının geleneğe etkisini ortaya koymaktır. Bu çalışmada Denizli mâni söyleme geleneği giriş, iki ana bölüm ve bu ana bölümlere ait alt başlıklar dâhilinde incelenmiştir. Giriş bölümünde araştırmanın konusu, amacı ve yöntemi konusunda bilgi verilmiştir. Bölgenin tarihî, coğrafi, ekonomik ve sosyokültürel yapısı tanıtılmıştır. Birinci bölümde “Mâni Türü ve Mâni Araştırmaları? başlığını taşımaktadır. Bu bölümde mâni, kelime ve kavram olarak tanıtılmış; mâni türünün kökeni, kaynakları ve oluşumu üzerinde durulmuş; mâni türünün tarihi belgelerdeki yeri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu bölümde mâninin biçim, dil, üslup ve içerik açısından tanıtılmasının ardından, araştırma konusuyla ilgili olarak daha önce yapılan çalışmalara yer verilmiştir. İkinci bölüm “Denizli Mânileri” başlığını taşımaktadır. Derlenen mâniler ölçü, durak, uyak, dize sayısı ve nazım düzeni açısından incelenmiştir. Denizli Mânileri konularına göre tasnif edilmiştir. Çalışma “Sonuç ve Değerlendirme”, alfabetik sıraya göre verilen “İlçelere Göre Mâni Metinleri”, “Kaynak Kişiler”, “Kaynakça” ile sona ermiştir.

One of the oldest and most common products of the anonymous folk poetry tradition, manis continue their existance as an important part of verbal tradition. The purpose of this study is, analyzing the current situation of Denizli manis and determining the impact of social structure on the verbal tradition, by using manis. In this study, the verbal tradition of manis and the manis that compiled in Denizli are examined within two main sections and subtitles of these sections. In the first section, "The Introduction”, the subject, the purpose and the method of this research are given. Historical, geographical, economic and socio-cultural structure of the region are introduced. In the First section entitled Manis and research on mani's meaning and concept is introduced and the place of manis in historical accounts, the relationship of manis with other forms of verbal tradition, the function of manis and the place of manis in Turkish world are tried to be determined. In this section, after the introduction of mani in terms of form, language, style. The second section is entitled 'Denizli Manis'. The manis compiled in Denizli are examined in terms of meter, pause, rhyme, number of verses and verse arrangement.