Ege bölgesi körüklü çizme üretimi ve koruma önerileri

Abstract

Tarihi ve kültürel varlıklar, bünyesinde barındırmış olduğu sanatsal ve estetik değerler açısından oldukça önemli role sahiptir. Kültürel değerler gelenek, görenek ve yaşam tarzları ile toplum içerisinde varlığını sürdürmektedir. İnsanlar birtakım gereksinimlerini karşılamak için doğada bulunan malzemeleri kullanmıştır. Örtünme, barınma ve korunma için çeşitli malzemelere işlevsel özellikler kazandırmıştır. Bu nedenle ihtiyaç ve gereksinimler, insanları zorunlu olarak üretime yönlendirmiştir. Geçmişten günümüze ulaşabilen birtakım kültürel değerler uğraş alanından çıkarak meslek halini almıştır. Meslek halini alamayan ve geliştirilip aktarılamayan kültürel değerler, zamanla kullanımı azalarak kaybolmuştur. Kaybolmaya yüz tutmuş geleneksel meslekler arasında bulunan körüklü çizme üretimi tarihin, sosyal hayatın ve kültürel unsurların izlerini üzerinde barındırdığı için oldukça önem arz eden bir konudur. Bu çalışmada, Ege Bölgesinde bulunan ve gün geçtikçe sayıları azalan geleneksel körüklü çizme üretimi yapan ustaların belgelenip bilimsel bir veri haline getirilerek gelecek kuşaklara aktarılması amaçlanmıştır. Bu bilgiler ışığında tez çalışması üç ana bölümden oluşmaktadır. “Kültür, Kültürel Miras ve Ege Bölgesi Kültürel Değerleri” adı verilen birinci bölümde; kültür ve kültürel mirasın kuramsal tanımı yapılmıştır. Buna ek olarak körüklü çizme ile bağlantılı olan Ege Bölgesindeki kültürel değerlere örnek verilmiştir. “Körüklü Çizme ve Üretimi” adı verilen ikinci bölümde; körüklü çizmenin tanımı, tarihsel gelişimi, üretim teknikleri ve Ege Bölgesinde bulunan körüklü çizme ustalarına değinilmiştir. “Koruma Anlayışı ve Körüklü Çizme Üretimini Koruma” adı verilen üçüncü bölümde; koruma anlayışı hakkında bilgilere yer verilmiştir. Ayrıca körüklü çizmenin sürdürebilirliği için koruma önerileri sunulmuştur. Sonuç bölümünde ise alan araştırması ve literatür taraması sonucunda elde edilen veriler karşılıklı mukayese edilerek değerlendirilmesi yapılmıştır.

Historical and cultural assets have a very important role in terms of artistic and aesthetic values. Cultural values live on through tradition, custom and life style in society. Mankind used the materials found in nature to supply their needs. Various materials were given functional characteristics for covering the body, shelter and protect oneself. In this respect needs and requirements led the mankind to production. Some cultural values surviving from the past to the present have transformed from an occupation to a profession. Cultural values that could not transform to a profession have diminished and disappeared in time. Production of accordion boots is cited among occupations fading into disappear; however, it is an important issue for it contains within itself traces of history, social life and cultural elements. In this study, it is intended to document the masters still producing accordion boots across the Aegean region and to transfer the thus compiled scientific data to the next generations. In the light of this information the thesis consists of three main sections. The first section titled “Culture, Cultural Heritage and Cultural Values of the Aegean Region” covers the theoretical definitions of culture and cultural heritage. In addition, examples of cultural values related to accordion boots are given for the Aegean Region. The second section titled “Accordion Boots and Production” covers the definition, historical development and production techniques of accordion boots and masters of accordion boots in the Aegean Region. The third section titled “Understanding of Preservation and Preserving Accordion Boot Production” presents information the understanding of preservation. Furthermore preservation suggestions are proposed for sustainability of accordion boot production. In the “Conclusion” data compiled by field research and literature review are compared and assessed.