Tripolis antik kenti kuzey territoriumu: arkeolojik veriler ışığında iskân süreci ve kültürel gelişimi

Abstract

Lykos Vadisi bereketli topraklara ve korunaklı dağlara sahiptir. Konumu itibarı ile çağlar boyunca birçok yerleşime sahne olmuş ve önemli medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Özellikle ticaret yollarının üzerinde yer alması ve zengin yer altı ve yer üstü kaynaklarına sahip olması her dönemde insanlar tarafından yerleşim için tercih edilmesini sağlamıştır. Bu çalışma Lykos Vadisi’nde yer alan Tripolis Antik Kenti’nin Kuzey Territorium’unda yer alan yerleşimlerin belgelenmesi, iskân süreci ve kültürel gelişimleri hakkında veriler içermektedir. Ayrıca çalışma alanının daha iyi anlaşılması amacıyla, Batı Anadolu’daki önemli bazı kentler ile Lykos Vadisi’ndeki yerleşimlerle ilgili araştırmalar incelenerek söz konusu alanın iskân süreci ile kültürel gelişimi daha iyi anlatılmaya çalışılmıştır. Hem çalışma alanı, hem de komşu kentlerin territoriumları hakkında detaylı bilgiler toplanarak, kentlerin yayılım ve egemenlik alanları kronolojik olarak anlatılmıştır. Bu bağlamda Tripolis Antik Kenti’nin Kuzey Territoriumu’nda yerleşimin Geç Neolitik Çağlarda başlayıp, Doğu Roma Çağı’nın sonuna kadar devam etmiş olduğu ve bölgenin birçok medeniyete ev sahipliği yaptığı anlaşılmıştır.

Lykos Valley has fertile lands and sheltered mountains. Due to its location, it has been the scene of many settlements throughout the ages and hosted important civilizations. Especially being located on trade roads and having rich underground and aboveground resources have caused the region to be preferred as a settlement in every period. This study includes data on the documentation of residential areas, the settlement processes and cultural development of the settlements in the Northern Territorium of the Ancient City of Tripolis in the Lykos Valley. In addition, in order to better reflect the settlement processes and cultural developments of the area in question, some research about some important cities in the Western Anatolia and the settlements in the Lykos Valley has been analyzed. Through collecting information about the territoriums of both the study area and the neighboring cities in detail, the spread and sovereignty areas of the cities were reflected in a chronological order. In sum, it was seen that the settlement in the Tripolis Territorium started in the Late Neolithic Age and continued until the end of the Eastern Roman Age, and the region was home to many civilizations.