Türkiye’de bölgelerarası gelir dağılımı yakınsaması: Mekansal ekonometrik analiz [Doctoral Thesis]

Abstract

Geçmişten bugüne gelir eşitsizliği ve yakınsama başlıkları iktisat literatüründe en çok tartışılan konular arasında olmuştur. İktisadi düşünce okullarının bir çoğu gelir eşitsizliği hakkında görüş bildirmişler ve çözümüyle ilgili öneriler sunmuşlardır. Diğer taraftan yakınsama hipotezinde cevap aranan soru gelirde meydana gelen eşitsizliklerin zaman içinde azalıp azalmayacağıdır. Yakınsamanın gerçekleşeceğini savunan neo klasik görüşe karşı içsel büyüme teorisi düşük gelirli olan ülkelerin gerekli önlemleri almazlarsa hiç bir zaman yüksek gelirli ülkeleri yakalayamacağı görüşünü ortaya koymuştur. Gelir yakınsamasıyla ilgili çok sayıda çalışma olsa da gelir dağılımı eşitsizliğinde yakınsama konusundaki çalışmalar oldukça yetersiz düzeydedir. Bu çalışmada Türkiye’ deki düzey 2 bölgeleri kapsamında gini katsayısı temel alınarak yatay kesit veriler kullanılarak 2003-2014, 2003-2015 ve 2003-2016 dönemleri için gelir eşitsizliği yakınsaması analizleriyle bölgeler arasındaki farklılıklar ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu farklılıklar ortaya konulurken mekansal etkiler araştırılmış ve 2003-2014 dönemi için gelir eşitsizliği yakınsamasında mekansal bağımlılığın var olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer taraftan da beta yakınsamasının gerçekleştiği bulgusuna ulaşılmıştır. 2003-2015 ve 2003-2016 dönemlerinde ise mekansallık bulgusuna ulaşılmasa da beta yakınsamasının gerçekleştiği sonucuna varılmıştır.

The topics of income inequality and convergence from past to today are among the most discussed topics in economics literature. Many of the schools of economic thought have expressed their views on the inequality of income and presented proposals for the solution. On the other hand, the question sought in the convergence hypothesis is whether the inequalities in income will decrease over time. The neo classical view, which argues that convergence will take place, embodied growth view suggests that countries with low incomes will never be able to catch high incomes unless they take the necessary measures. Although there are many studies on income convergence, the studies on income inequality are quite inadequate. In this study, the analysis of income inequality convergence for the 2003-2014, 2003-2015 and 2003-2016 periods by using cross section data based on Gini coefficient within the scope of Level 2 regions in Turkey and the analysis of the differences between the regions were tried. Spatial effects were investigated while these differences were revealed and it was concluded that spatial dependence existed in the convergence of income inequality for the period 2003-2014. On the other hand, it was found that beta convergence occurred. It was concluded that the beta convergence occurred during the 2003-2015 and 2003-2016 periods, although the finding of spatial effects was not reached.