İlköğretim hizmetinin özel ve kamu kesimince sunulmasının etkinliğinin ölçülmesi ve denizli örneği

Abstract

Bu çalısmanın amacı egitimin kamusal niteligini degisik boyutlarıyla kapsamlı biçimde ortaya koyarak, seçilmis ülkelerde ve Türkiye'de, ilk ve ortaögretim temelinde egitim hizmetlerinin finansman yapısını incelemek ve finansman yönünden özel kesimin ve kamu kesiminin düzeyini belirleyebilmektir. Çalısma üç bölümden olusmaktadır. lk bölümde konu teorik çerçevede ele alınırken, ikinci ve üçüncü bölüm uygulamaya iliskin incelemelerin ve degerlendirmelerin yapıldıgı bölümlerdir. Egitim hizmetlerinin kamusal niteliginin ve finansmanının teorik düzeyde incelendigi birinci bölümde öncelikle, egitimin iktisat ve maliye disiplinleri içerisinde hangi kapsamda ve nitelikte ele alındıgı belirlenmeye çalısılmaktadır. Bu dogrultuda egitimin iktisadi düsünce tarihi içerisindeki gelisimi incelenerek tüketim ve yatırım özellikleri ile arz ve talep yapısı üzerinde durulmustur. Daha sonra egitime kamu müdahalesinin ekonomik ve sosyal gerekçeleri, egitimin pozitif dıssallıkları temelinde incelenerek, egitim kademelerine göre kamusallıgın niteligi üzerinde durulmaktadır. Egitim finansmanının incelendigi birinci bölümün son kısmında, finansmanda belirleyici olan faktörler üzerinde durularak, baslıca finansman sorunları ve yöntemleri incelenmekte ve egitim kademeleri itibariyle hangi yöntemin daha yogun kullanıldıgı belirlenmeye çalısılmaktadır. Çalısmanın ikinci bölümünde, Türkiye'de ilkögretim hizmetlerinin özellikleri, finansmanı ve egitim harcamalarının gelisimi, kamu ve özel okullar tarafından sunulan ilkögretim hizmetinin konusu ele alınmıstır. Türkiye'de Egitim Politikaları ve genel olarak Türk Egitim Sistemi incelenmistir. Bu kapsamda genel olarak Türk Egitim Sistemi, Türkiye'de Egitim kademelerinin genel durumu, diger ülkelere göre temel farklılıklar, Türk Egitim Sisteminin finansman yapısı ve nitelikleri incelenmistir. Üçüncü bölümde ise ilkögretim hizmetinin kamu ve özel kesim okullarında sunulmasının etkinliginin ölçülmesi ve karsılastırılması ile ilgili Denizli ilinde yapılan uygulama çalısması yer almaktadır.

The objective of this study is to present the public characteristics of education in various aspects, analysing the financing structure of education services considering primary and post primary education as a base in Turkey and some countries, and define public level from financing point of view. The study consists of three sections. First section presents the theoretical analyses of the subject matter whereas the second and the third sections focus on the observations and the evaluations related to practical implementation of the subject. In the first section where the public and financial characteristics of education services are theoretically analyzed, the social and economical realities of community influence to education was analyzed taking the positive externalities as a base while considering the different levels of communal aspects of education. In the second section of the study the characteristics of primary education in Turkey, education financing and the development of its expenditures, and the different aspects of education service offered by public and private schools are presented. In addition, education policies and Turkish Education System are examined. In this context Turkish Education System, the general status of education levels in Turkey, major and basic differences compared to other countries, financing structure and characteristics of Turkish Education System was studied. Third section contains the effectiveness analyses of the education services offered by public and private schools, their comparison and the implementation that was performed in the City of Denizli.