Ortaöğretimde öğrenim gören ergenlerde görülen problem davranışların aile sorunları ve aile yapısı açısından incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, ortaöğretimde öğrenim gören ergenlerde görülen problem davranışları aile yapısı ve aile sorunları açısından incelemektir. Araştırmanın örneklemini, Isparta ilinde farklı ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören (283'ü kız ve 298'i erkek) 581 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma kapsamında, problem davranışları ölçmek amacıyla Gençtanırım-Kuru (2010) tarafından geliştirilen "Riskli Davranışlar Ölçeği", aile yapısını ve aile sorunlarını ölçmek amacıyla ise Gülerce (1992) tarafından geliştirilen "Aile Yapısını Değerlendirme Aracı" ve Tuğrul (1996) tarafından geliştirilen "Gençlik Dönemi Aile Sorunlarını Değerlendirme Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde, verilerin türüne göre, korelasyon (r), t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) yapılmış; F değerlerinin anlamlı olması durumunda farkın hangi gruplardan kaynaklandığını bulmak için Tukey testi uygulanmıştır. Bunun yanı sıra, aile yapısı, aile sorunları ve sosyo-demografik değişkenlerin, ergenlik döneminde görülen problem davranışlar üzerindeki yordama gücü için regresyon analizi kullanılmıştır. Sonuçlar, ergenlerde görülen problem davranışların tüm alt boyutlardaki aile sorunları ile pozitif yönde; aile yapısı ile negatif yönde anlamlı düzeyde ilişkiye sahip olduğu ve ergenlerde görülen problem davranışların, aile yapısı ve aile sorunları tarafından anlamlı düzeyde yordandığını ortaya koymaktadır. Ayrıca ergenlik döneminde görülen problem davranışların sosyo-demografik değişkenler açısından anlamlı düzeyde farklılaştığı bulunmuştur. Elde edilen bulgular, eğitimciler, psikolojik danışmanlar ve ruh sağlığı alanında çalışanlar açısından ele alınıp tartışılmış ve bir takım önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Aile, Aile Yapısı, Aile Sorunları, Problem Davranışlar

The purpose of this study is to examine the relationship problem behaviors, family structure and family problems among adolescent who study in high school. The participants were 581 students (283 female and 298 male) attending different high school in Isparta. In this study, problem behaviors, family structure and family problems was measured with Risk Behaviors Scale which was developed by Gençtanırım-Kuru (2010), Family Structure Scale which was developed by Gülerce (1992) and Family Problems of Young Adulthood Evaluation Scale which was developed by Tuğrul (1996). For data analysis depending upon the variety of data gathered, (t) and (r) correlation tests, Analysis of Variance (ANOVA) and Tukey test were performed. In addition, regression analysis was used to test the effects of family structure, family problems and socio-demographic variables on problem behaviors during adolescence. Results show that adolescents? problem behaviors were positively related with family problems, and negatively related with family structure. The results also showed that adolescents? problem behaviors acquired a different character in connection with social demographic variables. Finally regression analyses showed that adolescents? problem behaviors were predicted by family problems, family structure and social demographic variables. Implications of findings were discussed and some suggestions were made for the educator, psychological counselor, and mental health professions in details. Keywords: Family, Family Structure, Family Problems, Problem Behaviors