Fuad sezgin’in hadis ilminin yazılı gelenekten de geldiğini fıkha dayandırması ve bunun bir istisnası olarak şahitlik örneği

Abstract

Fıkıh ilmi diğer ilmi disiplinler içerisinde hem epistemik bir faaliyet olması hem de normatif bir karakter arz etmesi ile diğer ilimlerden ayrılmaktadır. İşte bu yüzden fıkıh ilmi yazılı bir karakter arz etmektedir. Fuad Sezgin, hadis kültürünün salt şifahi malzemelerden hareketle meydana gelmediğini henüz erken dönemlerde bile yazılı kaynaklardan hareketle oluşturulduğu tezini ispat etmek için “Buharî’nin Kaynakları” isimli eserini kaleme almıştır. Fuad Sezgin’in bu eserinde hadis ilminin yazılı karakter arz ettiği tezini temellendirmek için öne sürdüğü gerekçeler içerisinde, hadis eserlerinde yazılı fıkhî malzemelerin bulunmasını sayabiliriz. Fuad Sezgin’in fıkıh ilmine yüklemiş olduğu yazılı karakterin fıkıh ilminin tüm alanlarında söz konusu olup olmadığı hususu araştırmaya değer bir durum arz etmektedir. Bu anlamda fıkıh ilminin ana bölümlerinden birisi olan “Kadâ” yani yargılama hukukunda şahitlik konusu özelinde konuya yaklaştığımızda şahitlik konusunun şifahi karakterden yazılı karaktere varış ve burada karar kılış sürecinin araştırmaya değer bir husus olduğu açıktır.