Ülkeler arası gelir yakınsaması: dinamik panel veri yöntemi ile beta yakınsaması tahmini

Abstract

Ülkeler arası gelir dağılımındaki adaletsizliğine ilişkin analizler, ekonomik büyüme ve yakınsama süreçlerini detaylı şekilde incelemeyi gerektirmektedir. Yakınsama sürecinin nasıl işleyeceğinin bilinmesi, gelir dağılımının seyri hakkında fikir sahibi olmayı sağlamaktadır. Bu bağlamda, yakınsama hipotezinin teorik ve ampirik analizleri literatürdeki önemini ve güncelliğini korumaktadır. Bu çalışmada, yakınsamanın teorik arka planına ve yakınsama türlerine dair detaylı bir inceleme sunulması ve panel yaklaşımı kullanılarak ülkeler arası Beta gelir yakınsamasına dair bulgular elde edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, 1999-2013 yıllarını kapsayan dönemde verilerine ulaşılabilen 31 ülke için koşullu yakınsama hipotezi sınanmıştır. Yapılan analizde yakınsamanın varlığı kadar, yakınsamanın hızına da odaklanılmıştır. Panel veri kullanılan bu analizde, büyüme regresyonlarının tahmini için en uygun yöntem olduğu düşünüldüğü için GMM tahmin yöntemi kullanılmıştır. Bu bağlamda, örneklem dahilinde ülkeler için zayıf bir yakınsamayı hipotezini destekleyecek bulgulara erişilmiştir. Öte yandan, iktisadi büyümeye dışa açıklık, yatırım ve toplam faktör verimliliğinin pozitif katkı yaptığı sonucuna ulaşılmıştır. İncelenen ilişkinin zaman boyutunun derinliği ile doğru orantılı şekilde artan, literatürdeki sonuçlarla karşılaştırıldığında düşük sayılabilecek yakınsama hızları rapor edilmiştir.