Babadağ Fay Zonu’nun doğu ucundaki Başkarcı-Cankurtaran (Denizli) segmentinin yapısal ve paleosismolojik özellikleri

Abstract

Batı Anadolu’daki KKD-GGB yönlü genişleme hareketi, bölgede farklı boyutlarda grabenlerin oluşumuna neden olmuştur. Bu grabenlerden biri de güneyde Babadağ Fay zonu, kuzeyde ise Pamukkale Fay Zonu ile sınırlanmış ve tektonik bakımdan oldukça aktif, KB-GD uzanımlı Denizli Grabeni’dir. Babadağ Fayı güneydeki Paleozoyik yaşlı kuvarsit ve şistler, Jura-Kratese yaşlı mermerler, Eosen yaşlı kırıntılı karbonatlardan oluşan horst ile grabeni dolduran Neojen yaşlı birimler (alüvyon yelpazeleri ve yamaç molozları) arasındaki sınırı oluşturmaktadır. Çalışma alanı Babadağ Fayı’nın doğu ucundaki Başkarcı-Cankurtaran segmentidir. BKB-DGD doğrultulu ve DKD’ya eğimli olan bu segment, yaklaşık 20 km uzunluğa sahiptir. Segmentin en doğu ucuna yakın Bağbaşı mahallesi civarında bu faya 300 m uzaklıkta MTA Yenilenmiş Diri Fay Haritası’nda bir Holosen fayı çizilmiştir. Bu Holosen fayının yeri jeofizik yöntemler ile tespit edilmiş ve bu kesimlerde hendekli paleosismolojik çalışmalar yapılmıştır. Jeofizik profil hattının 50-70 metreleri, 85-90 metreleri ve 135-145 metreleri arasında rezistivite değerinde anomaliler belirlenmiştir. Bu anomalilerin derindeki muhtemel faylara ait olabileceği kanaatine varılmış ve iki adet hendek kazılmıştır. Kozlupınar-1 hendeği 27m x 3.20m x 4.50m boyutlarında, Kozlupınar- 2 hendeği ise 32m x 2.40m x 3.50m boyutlarında açılmıştır. Her iki hendekte de tabandan itibaren A, B, C ve D seviyelerinden oluşan 4 ayrı birim tespit edilmiştir. Jeofizik analizlerle belirlenen fay anomalilerine rağmen her iki hendekte de gözlenen birimler yatay konumda olup her hangi bir deformasyon yapısı göstermemektedir. Sonuç olarak fayın kazılan hendek derinliği olan 5.00 metreden daha derinde olabileceği kanaatine varılmıştır. Fayın yaşını Optik Uyarmalı Luminesans / Termo Luminesans yöntemi ile tespit edebilmek için hendeklerden 10 adet numune ile ayrıca her bir hendekten birer adet C14 yaşlandırması için numune alınmıştır.

The NNE-SSW directional extension movement in Western Anatolia has led to the formation of grabens of different sizes. One of these grabens is the NWSE trending Denizli Graben bounded by the Babadağ Fault zone in the south and Pamukkale Fault Zone in the north.. The Babadağ Fault forms the boundary between the Paleozoic quartzite and schists in the south, the Jurassic-Kratese marbles, the Eocene aged clastic carbonates and the Neogene units (alluvial fans and slope debris) that fill the graben. The study area is Başkarcı-Cankurtaran segment at the eastern end of the Babadağ Fault. This segment, which is in the direction of WNW-ESE and inclined to ENE, has a length of approximately 20 km. A Holocene fault was drawn on the MTA Renewed Alive Fault Map, 300 m away from this fault near Bağbaşı neighborhood near the eastern end of the segment. The location of this Holocene fault was determined by geophysical methods and paleoseismological studies were carried out in the trench. Abnormalities of resistance values between 50-70 meters, 85-90 meters and 135-145 meters of geophysical profile line were determined. It was concluded that these anomalies might belong to possible faults in the deep and two trenches were excavated. The trench of Kozlupinar-1 was opened in dimensions of 27m x 3.20m x 4.50m and the trench of Kozlupinar-2 was opened in dimensions of 32m x 2.40m x 3.50m. In both trenches, 4 units separate consisting of A, B, C and D levels were identified from the bottom to top. Despite fault anomalies determined by geophysical analysis, but show any deformation structure the units observed in both trenches are horizontal situation. As a result, it was concluded that the fault could be deeper than the depth of 5.00 m. In order to determine the age of the fault by Optical Stimulated Luminescence / Thermo Luminescence method, 10 samples were taken from the trenches and also one sample for C14 aging was taken from each trench.