Ortaokul öğretmenleri?ni?n mesleki? tükenmi?şli?k düzeyleri? i?le örgütsel bağlılık düzeyleri? arasındaki? i?li?şki?

Abstract

Bu çalışmada, Denizli ilinin Merkezefendi ilesindeki ortaokullarda görev yapan öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Öğretmenlerin mesleki tükenmişlikleri ile örgütsel bağlılıkları arasındaki ilişki belirlenerek, hem ilgili kurumların bu alandaki yapabilecekleri düzenlemelere hem de ileride bu konularda araştırma yapacak olan araştırmacılara yol gösterici niteliğe sahip olması nedeniyle önem taşımaktadır. Denizli Merkezefendi ilçe sınırları içindeki ortaokullarda görev yapan 256 öğretmen çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Çalışmada konuya yönelik alanyazın taraması yapılmış, daha önce yapılmış çalışmalar incelenmiş ve çalışmada yer verilmiştir. Araştırma sonucunda; öğretmenlerin, duygusal tükenme ve duyarsızlaşma alt boyutunda düşük düzey tükenmişliğe sahip oldukları görülmüştür. Kişisel başarı hissi alt boyutunda ise orta düzey tükenmişliğe sahip oldukları bulunmuştur. Öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeylerinin tüm alt boyutlarında cinsiyet, yaş ve kurumda çalışma yılına göre anlamı bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin medeni durumlarına göre mesleki tükenmişliğin duyarsızlaşma ve kişisel başarı eksikliği alt boyutunda anlamlı farklılık oluşmadığı bulunmuştur. Mesleki kıdem arttıkça mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme alt boyutuna yönelik tükenmişliğin arttığı görülmüştür. Öğretmenlerin, orta düzeyde çıkarcı bağlılığa, çok düşük düzeyde zoraki bağlılığa ve yüksek düzeyde ahlaki bağlılığa sahip oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin örgütsel bağlılığın tüm alt boyutlarının cinsiyet, medeni durum, yaş ve mesleki kıdem değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermediği bulunmuştur. Kurumda çalışma yılına göre öğretmenlerin örgütsel bağlılığın çıkarcı bağlılık ve zoraki bağlılık alt boyutlarının anlamlı farklılık göstermediği, ancak kurumda çalışma yılı artıkça ahlaki bağlılığın da arttığı sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme alt boyutu ile duyarsızlaşma alt boyutu arasında pozitif yönde orta düzeyde bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme alt boyutu ile kişisel başarı eksikliği alt boyutu ile negatif yönde zayıf bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme alt boyutu ile örgütsel bağlılığın zoraki bağlılık alt boyutu arasında ise pozitif yönde orta düzey bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme alt boyutu ile ahlaki bağlılık alt boyutu arasında negatif yönde zayıf bir ilişki olduğu görülmüştür. Mesleki tükenmişliğin duyarsızlaşma alt boyutu ile kişisel başarı eksikliği alt boyutu arasında negatif yönde zayıf bir ilişki olduğu görülmüştür. Duyarsızlaşma alt boyutu ile zoraki bağlılık alt boyutu ile pozitif yönde orta düzey bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır.