Tek atak ve tekrarlayan unipolar depresif bozuklukta hasta lenfositlerinde dna hasar ve tamir etkinliğindeki farklılıkların karşılaştırılması ve bilişsel fonksiyonlara etkisinin değerlendirilmesi

Abstract

Major depresif bozukluk en yaygın görülen duygudurum bozukluğudur, tek atak ya da tekrarlayan ataklarla seyredebilir. Major depresif bozukluk yaygın olarak görülmesine rağmen, patogenezi halen belirsizliğini korumaktadır. MDB patogenezinde DNA hasarı ve DNA hasar onarım mekanizmaları ile ilişkili çeşitli araştırmalar yapılmaktadır. Depresyonda bellek bozukluklarına da sık rastlanmaktadır ve bellek bozuklukları depresyonun gündelik işlevsellik ve iş performansı üzerindeki engelleyici etkilerinde önemli bir paya sahiptir, ancak nedenleri üzerine çok az sayıda çalışma mevcuttur. Bu çalışmada tek atak ve tekrarlayan depresif bozuklukta DNA hasar ve tamir etkinliğindeki farklılıkların karşılaştırılması ve bilişsel fonksiyonlara etkisinin olup olmadığı değerlendirilmiştir. Çalışmamıza DSM-5’e göre tanı konmuş 18-60 yaş arası, fiziksel ve nörolojik hastalığı olmayan, mental kapasitesi olağan, okuma yazma bilen 40 tek atak depresyon, 38 tekrarlayan depresyon ve 40 sağlıklı gönüllü katılmıştır. Katılımcılara sosyodemografik veri formu ölçeği uygulanmış, hasta gruplarına hastalığın şiddetini ölçmek amacıyla HAM-D (Hamilton Depresyon Derecelendirme Ölçeği) ve KGİÖ (Klinik Global İzlem Ölçeği) ölçekleri uygulanmıştır. Katılımcılara bellek fonksiyonlarını değerlendirmek amacıyla SBST (Sözel Bellek Süreçleri Testi) uygulanmıştır. Tüm katılımcılardan 6 ml kan alınarak lenfositlerde comet assay yöntemiyle DNA hasarı, gerçek zamanlı PCR ile OGG1, NEİL1, XRCC1, APEX1 ve Beta Aktin gen ekspresyonları ölçülmüştür. Çalışmamızda tek atak ve tekrarlayan depresyon gruplarında DNA hasarı açısından farklılık saptanmamış, ancak tekrarlayan depresyon grubunda atak sayısı arttıkça DNA hasarının arttığı ve DNA hasarındaki artışın bellek fonksiyonlarının bozulması ile ilişkili olduğu gözlenmiştir. DNA onarım genlerinden APEX1 ve OGG1 seviyelerindeki artışın DNA hasarını azalttığı saptanmıştır. Ayrıca tekrarlayan depresyon grubunda DNA onarım enzimlerinden APEX 1 seviyesinin azaldığı gözlenmiştir. Çalışmamız depresif atakların sayısı arttıkça DNA hasarının arttığını, DNA tamir etkinliğinin bozulduğunu ve tekrarlayan depresyonda görülen bellek fonksiyonlarının DNA hasarındaki artışla ilişkili olabileceğini göstermektedir.

Major depressive disorder is the most common mood disorder and may occur with single or recurrent episodes. Although major depressive disorder is common, its pathogenesis remains unclear. There are several studies on DNA damage and DNA damage repair mechanisms related to MDD pathogenesis. Memory deficits are also common in depression and memory deficits have an important role in the inhibitory effects of depression on daily functionality and work performance, however there are very few studies on its causes. The aim of this study was to compare the differences in DNA damage and repair efficacy in first episode and recurrent depressive disorder and to determine whether it had any effect on cognitive functions. The study included 40 first-episode depression, 38 recurrent depression and 40 healthy volunteers aged between 18-60 years who were diagnosed according to DSM-5, without physical and neurological diseases, normal mental capacity, and literate. Sociodemographic data form scale was applied to the participants and HAM-D (Hamilton Depression Rating Scale) and CGI (Clinical Global Impression) scales were applied to the patient groups to measure the severity of the disease. RAVLT (Rey Auditory Verbal Learning Test ) was applied to the participants to evaluate the memory functions. DNA damage was measured on lymphocytes by comet assay by taking 6 ml of blood from all participants and OGG1, NEIL1, XRCC1, APEX1 and Beta Actin gene expressions were measured by real-time PCR. In our study, no difference was found in first episode and recurrent depression groups in terms of DNA damage, however, as the number of attacks increased in the recurrent depression group, DNA damage increased and the increase in DNA damage was associated with impairment of memory functions. It was determined that the increase in APEX1 and OGG1 levels of DNA repair genes decreased DNA damage. In addition, it was observed that the level of APEX 1, one of the DNA repair enzymes, decreased in the recurrent depression group. Our study shows that as the number of depressive episodes increases, DNA damage increases, DNA repair efficiency deteriorates and memory functions seen in recurrent depression may be associated with increased DNA damage.