Türkiye'de özel çevre koruma bölgelerinin yönetim sorunları Pamukkale özel çevre koruma bölgesi örneği

Abstract

Pamukkale doğal travertenleri, termal suyu ve arkeolojik kalıntıları açısından essiz bir güzelliktir. Özellikle Pamukkale'deki traverten teraslar, dünyadaki olağanüstü doğal jeotermal özelliklerden birisidir. Bu nedenle, Pamukkale 1988 yılında UNESCO tarafından doğal ve kültürel miras ilan edilmis ve Dünya Miras Listesi'ne alınmıstır. 1990 yılında Bakanlar Kurulu Kararı ile Özel Çevre Koruma Bölgesi ilan edilen Pamukkale, ne yazık ki, bu dönemden sonra gerçeklestirilen yetersiz çevre koruma çalısmaları ve yanlıs yönetsel tercihler nedeniyle, doğal ve kültürel değerlerin zarar gördüğü bir sürece girmistir. Bunun sonucunda 1998 yılında Pamukkale, Dünya Miras Listesi'nden çıkarılması tehdidi ile karsı karsıya kalmıstır. Pamukkale kültürel ve tarihi geçmise sahip dünya mirasından birisidir ve gelecek kusaklara aktarılmalıdır. Bunun için, Pamukkale koruma sürecinde koruma kullanma dengesi sağlanmalı ve katılımcı sürdürülebilir çevre yönetimi gerçeklestirilmelidir. Tez bes bölümden olusmaktadır. Birinci bölümünde, arastırmanın konusu, amacı ve önemi üzerinde durulmustur. ?kinci bölümde, arastırmanın anahtar kelimeleri açıklanmıs, kavramsal çerçeve sunulmustur. Üçüncü bölümde, çevre yönetimi incelenmistir. Dördüncü bölümde, doğal ve kültürel çevre değerlerini korumacı politikalarla, Özel Çevre Koruma Politikası değerlendirilmistir. Biyolojik çesitlilik ve kültürel geçmis bu bölümde incelenmistir. Son bölümde, Türkiye'de Özel Çevre Koruma Bölgeleri, sürdürülebilir çevre yönetimi açısından Pamukkale örneğinde incelenmistir. Pamukkale Özel Çevre Koruma Bölgesi çevresinde yapılan alan arastırması analiz edilmistir. Alanın yönetiminde yer alan yerel aktörlerle yapılan mülakatlar sunulmustur. Çalısmanın sonuçlarına göre, Pamukkale'de katılımcı sürdürülebilir çevre yönetimi değerlendirmesi yapılmıs ve yönetim için bazı sonuçlara ve önerilere de yer verilmistir

Pamukkale is unique in terms of its natural travertine, thermal springs and archeological ruins. Especially the travertine terraces at Pamukkale are one of the most spectacular natural geothermal features in the world. Therefore, the Site was declared a natural and cultural heritage and included in the World Heritage List by UNESCO in 1988. In 1990, Pamukkale was declared Special Protected Area by Decision of Council of Ministers. Unfortunately, after this term Pamukkale has been suffering from ineffective environment management, leading to the natural dissolution and archeological assets. Because of this inadequately management and defective preservation politics, the threat of removal from World Heritage List arose in 1998. Pamukkale which has cultural and historical background is one of the world heritages and it should be left to the next generation. Thus, during the preservation period the balance use and preserve is to be accomplished and participating into a sustainable environment management has to be achieved. The thesis consists of five chapters. The first chapter is about the subject, aim and importance of this study. In the second chapter, the keywords of the study are explained and a conceptual framework has been presented. In the third chapter, the environment management has been studied. In the forth chapter, politics of Special Protection has been explained with natural and cultural protection politics. Biological diversity and cultural background have been investigated in this chapter. In the last chapter, Special Protected Areas in Turkey has been investigated in Pamukkale case study in respect of sustainable environmental management. The area investigation done around special environmental protection area has been analyzed. We also include the interviews with local authorities. According to result of this study, the participating into a sustainable environmental management in Pamukkale has been discussed and has also been presented some concluding remarks and proposes for management