Akciğer kanserli hastalarda pulmoner tromboemboli sıklığı, risk faktörleri(yaş, cinsiyet, trombosit düzeyleri, d-dimer, kanser tipi) ve evre ile ilişkisi

Abstract

Amaç: Aktif kanser varlığı, pulmoner tromboemboli (PTE) gelişimi için bağımsız risk faktörü olarak tanımlanmış olup, PTE ve kanserin birlikte bulunmaları sıktır. Biz de akciğer kanserli olgulardaki PTE prevalansını tespit etmek ve akciğer kanserinde PTE gelişmesindeki risk faktörlerini belirlemek için çalışmamızı planladık. Gereç ve Yöntem : Çalışmamıza Ağustos 2009 - Ağustos 2019 tarihleri arasında Pamukkale Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları birimimizde tanısal amaçlı FOB yapılan toplam 1313 akciğer kanseri hasta dahil edilmiştir. 1313 hastanın klinik anamnez notları, reçeteleri, bilgisayarlı tomografi bulguları tek tek incelenerek PTE geçiren hastalar saptanmıştır. Tüm hastaların demografik bulguları kaydedilmiştir. Bulgular: 1313 hastanın 41’inde PTE saptanmıştır. Prevalans %3.1 bulunmuştur. PTE si olan 41 akciğer kanserli hastanın 32’si (%78,04) erkek, 9’u (%21,96) kadındı. PTE si olmayan akciğer kanserli hastaların yaş ortalaması 64,19±9,60 PTE si olan akciğer kanserli hastaların yaş ortalaması ise 62,58±9,77 bulunmuştur. PTE olan akciğer kanserli hastaların, embolisi olmayan hastalarla kıyaslandığında cinsiyet, tanı tipi ve aldığı tedavide anlamlı farklılık bulunmuştur. Yaş ortalaması, meslek, sigara içme durumları, özgeçmişteki hastalıklarda ise anlamlı faklılık bulunamamıştır. Akciğer kanseri olup PTE geçiren hastalarımızın 3’ünde (%7,3) küçük hücreli kanser, 13’ünde(%31,7) skuamöz hüc. kanseri, 18’inde(%43,9) adenokanser, 5’inde (%12,1) maling epitelyal tümör, 2’sinde (%4,8) küçük hücreli dışı kanser tespit edilmiştir. Pulmoner emboli geçiren akciğer kanserli 41 hastanın 9’u(%21,9) sağ ana pulmoner arterde, 4’ü (%9,7) sol ana pulmoner arterde, 4’ü sağ lober, 3’ü(%7,3) sol lober arterde, 6’sı (%14,6) sağ segmenter arterde, 3’ü (%7,3) sol segmenter arterde olmak üzere, 12’si (%29,2) bilateral ana pulmoner arterde saptanmıştır. Tüm hastaların tanıdan mortaliteye geçen süreleri (19,25±0,940) ay bulunmuştur. 41 hastada tanıdan emboliye geçen süre (5,72±8,25) ay, median değer (2.03) ay bulunmuştur. Emboliden mortaliteye geçen süre (19,79±5,78) ay bulunmuştur. Pulmoner tromboemboli geçiren akciğer kanserli 41 hastanın; 3’ü (%7,3) evre 2b, 4’ü (%9,7) evre 3a, 4’ü (%9,7) evre 3b, 1’i (%2,4) evre 3c, 11’i (%26,8) evre 4a, 18’i (%43,9) evre 4b şeklindedir. Çalışmamızda da 41 pulmoner tromboembolisi olan akciğer kanserli hastanın 22’sinde VEGF çalıştık; 22 hastanın 15’inde VEGF (+) bulduk. Sonuç: Akciğer kanserli hastalarda PTE genellikle kanserin ileri evrelerinde olduğu sonucunu çıkardık. Kadın cinsiyetin akciğer kanserli hastalarda pulmoner tromboemboli için risk faktörü olduğunu istatistiksel olarak anlamlı bulduk. Adenokanser, diğer akciğer kanser tiplerine göre pulmoner tromboemboli geçirme riski açısından istatiksel olarak anlamlı bulunuldu. Akciğer kanser tedavi şekilleri olarak kemoterapi alan hastalar, radyoterapi ve cerrahi tedavi alanlara göre 3,5 kat daha fazla pulmoner tromboemboli geçirdiğini, VEGF ekspresyonunun akciğer kanserli hastalarda pulmoner tromboemboli geçirme riskini arttırabileceği sonucuna vardık.

Purpose: The presence of active cancer has been identified as an independent risk factor in the development of pulmonary thromboembolism (PTE) and coexistence of PTE and cancer is common. We constructed our research to detect the prevalence of PTE in patients with lung cancer and the risk factors in the development of PTE in lung cancer. Tools and Methodology: Our case covers 1313 patients with lung cancer who underwent FOB for diagnosis purposes in Department of Chest Diseases of Pamukkale University in August 2009 – August 2019 period. Patients with PTE were detected upon detailed analysis of clinical anamnesis notes, prescriptions and computed tomography findings of 1313 patients. The demographic data for each patient have also been recorded. Findings: PTE was detected in 41 of 1313 patients with prevalence of %3.1. 32 (78.04%) were male and 9 (21.96%) were female of the 41 lung cancer patients with PTE. The average age of lung cancer patients without PTE is 64.19 ± 9.60 and the average age of lung cancer patients with PTE is 62.58 ± 9.77. Significant differences in gender, type of diagnosis and treatment were detected between lung cancer patients with PTE and patients without PTE while no significant differences were detected in avarage age, occupation, smoking habit and patient history. 3 (7.3%) of patients have been diagnosed with small cell cancer, 13 patients (31.7%) have been diagnosed with squamous cell cancer, 18 (%43,9) have been diagnosed with adenocarcinoma, 5 (12.1%) have been diagnosed with maling epithelial tumors, 2 (4.8%) have been diagnosed with non-small cell cancer of lung cancer patients with PTE. Pulmonary embolism was detected in 9 (21.9%) patients in the right main pulmonary artery, 4 (9.7%) patients in the left main pulmonary artery, a total of 12 patients (29.2%) in the bilateral main pulmonary artery 4 of that in the right lobar, 3 (7.3%) in the left lobar artery, 6 (%14,6) in the right segmentary artery, 3 (7.3%) in the left segmentary artery in 41 patients with Pulmonary embolism. The duration of transition from diagnosis to mortality in all patients has been detected as (19.25 ± 0.940) months. The duration from diagnosis to embolism have been detected as (5,72±8,25) months with median (2.03) months in 41 patients. Duration of transition from embolism to mortality have been detected as (19,79±5,78) months. 3 (7.3%) were stage 2b, 4 (9.7%) were stage 3a, 4 (9.7%) were stage 3b, 1 (2.4%) was stage 3c, 11 (26.8%) were stage 4a, 18 (43.9%) were stage 4b of 41 patients with lung cancer who had pulmonary thromboembolism. In our study, we studied VEGF in 22 of 41 patients with lung cancer with pulmonary thromboembolism; We found VEGF (+) in 15 of 22 patients. Conclusion: We concluded that PTE is prevalent generally in the advanced stages of cancer in patients with lung cancer. We found statistically significant that female gender is a risk factor for pulmonary thromboembolism in patients with lung cancer. Adenocarcinoma have been detected to be statistically significant in terms of the risk of pulmonary thromboembolism compared to other types of lung cancer. We detected that the patients having received chemotherapy as lung cancer treatment have been 3.5 times more subject pulmonary thromboembolism than those having received radiotherapy and surgical treatment. We concluded that VEGF expression may increase the risk of passing pulmonary thromboembolism in patients with lung cancer.