İstenmeyen öğrenci davranışları ve öğretmenlerin kullandıkları başa çıkma stratejilerine ilişkin sınıf öğretmeni görüşleri

Abstract

Bu çalışmanın amacı; istenmeyen öğrenci davranışlarının nedenlerini ve öğretmenlerin bu davranışlarla başa çıkmada kullandıkları stratejileri ortaya çıkarmaktır. Bu amaç doğrultusunda, araştırma tarama modelinde yürütülmüş olup nitel veri toplama yöntemlerinden görüşme tekniği kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu; 2019/2020 eğitim öğreti yılında Denizli merkezindeki Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı ilkokullarda görev yapan 20 sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Araştırmacı tarafından oluşturulan ve uzman desteğiyle geliştirilen beş soruluk görüşme formu, bu çalışma grubuna uygulanarak gerekli veriler toplanmıştır. Elde edilen verilerin içerik analizleri yapılarak, alt tema başlıkları ve kodlar oluşturulmuş ve bulgular yorumlanarak sonuca ulaşılmıştır. Araştırmanın sonucunda; istenmeyen öğrenci davranışlarının genellikle kavga ve şiddet, yalan söyleme, ödev yapmama ve dikkat dağınıklığı şeklinde görüldüğü; ders sırasında ise bu davranışların derse karşı ilgisizlik, şikayet etme ve söz almadan konuşma şeklinde ortaya çıktığı tespit edilmiştir. Bu davranışların oluşmasındaki nedenlerin; öğrencilerin teknoloji bağımlılığından, ailelerin ilgisizliğinden, öğretmenlerin sınıf yönetimindeki yetersizliğinden ve heterojen yapıdaki kalabalık sınıflardan kaynaklandığı anlaşılmıştır. Öğretmenlerin istenmeyen davranışlarla başa çıkmada çoğunlukla; velilerle iletişime geçmek, kızmak, ceza vermek, kural koymak, sorumluluk vermek, birebir konuşmak, göz teması kurmak, öğretim sürecini zenginleştirmek gibi yöntemleri kullandığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğretmenlerin, istenmeyen öğrenci davranışlarıyla başa çıkmada ailelerden ve yöneticilerden destek beklediği, ayrıca hizmetiçi eğitimlere ihtiyaçlarının olduğu ulaşılan diğer bir sonuçtur.