Kazı buluntuları ışığında Nif Dağı kırsal kesim Hellenistik Dönem keramikleri

Abstract

Nif (Olympos) Dağı, günümüzde İzmir İli, Torbalı, Buca ve Kemalpaşa İlçeleri’nin ortak sınırında, Antik dönemde ise Smyrna (İzmir) Körfezi’nin hemen doğusunda, İonia ve Lydia Bölgeleri’nin sınırları içerisinde yer almaktadır. İlk bilimsel kazı çalışmaları, 2006 yılında Prof. Dr. Elif Tül Tulunay başkanlığında başlatılmış olup günümüzde halen sistemli olarak devam etmektedir. Tez çalışmasının ana konusunu oluşturan Hellenistik Dönem’e ait bölgesel özellik gösteren keramikler, Nif (Olympos) Dağı Araştırma ve Kazı Projesi kapsamında kazısı yapılarak tamamlanan ya da devam eden Ballıcaoluk yerleşmesi ile Karamattepe ve Dağkızılca nekropollerinden ele geçirilmiştir. Söz konusu dönemde, Attik keramiklere alternatif olarak üretildiği düşünülen bu yöre kırsalındaki bölgesel özellik gösteren keramikler, ithal örnekler ile farklı özelliklere sahip olduğu tespit edilmiştir. Bu keramiklerin gerek hamur gerekse astar özellikleri bakımından ithal örneklerden hemen ayırt edilmesi önemli bir kriter olup kendine özgü formları, tipolojik özellikleri ve bezeme anlayışı da diğer belirleyici unsurlar arasında yer almaktadır. Nif Dağ'ındaki kırsal kesim yerleşmelerinin, keramik kültrünü incelemek adına yapılan bu tez çalışmasında toplam 200 adet parça ve tam keramik örneği incelemeye alınmıştır. Buluntu çeşitliliğine göre; Batı Yamacı Stilinde Keramikler, Batı Yamacı Taklidinde Yapılan Keramikler, Kabartmalı Kâseler, Kantharoslar, Tabaklar, İçe Dönük Kenarlı Kâseler, Sosluklar, Dirsekli Kâseler, Dışa Dönük Kenarlı Kâseler, Üçgen Ağız Profilli Kâseler, Dışa Çekik Kenarlı Kâse, Akhamenid Kâse, Kaideler, Unguentariumlar, Amphoriskoslar, Testiler, Yonca Ağızlı Testiler, Mykeler, Kraterler, Depolama Kapları, Pişirme Kapları, Amphoralar, Kremasyon Kapları, Kapaklar, Tymiaterion ve Kandiller şeklinde keramik grupları yer almaktadır. Anahtar Kelimeler: Hellenistik Dönem, Nif (Olympos) Dağı, Ballıcaoluk, Karamettepe, Dağkızılca, Keramik

Nif (Olympos) Mountain is located in the common borders of Torbalı, Buca and Kemalpaşa Districts of Izmir Province. The first scientific excavations were started under the chairmanship of Prof. Dr. Elif Tül Tulunay in 2006 and still continues systematically today. The potteries which one got regional features of hellenistic period an also the main subject of the thesis study, were recovered from the Ballıcaoluk settlement and Karamattepe and Dağkızılca necropolises which were excavated or continued under the scope of Nif (Olympos) Mountain Research and Excavation Project.In the said period, it is determined that the ceramics of this region which is thought to be produced as an alternative to Attic pottery has different characteristics with imported samples. Distinguish of this pottery from their paste and slip features from their imported examples is imporatant criteria and their own forms and typological features and view of deceration are their determining factor. In this thesis study, which is aimed to investigate the pottery culture of Nif Mountain rural settlements, a total of 200 pieces and full ceramic samples were examined. According to the variety of finds; West Slope Tecnique potteries, West Slope made of imitation potteries, moldmade relief bowls, cantharoi, Plates, echinus bowls, small bowls (sauces), bowls with angular profile, outturned rim bowls, the profile of mouth triangle bowls, flaring rim bowls, Achaemenid bowl, bases, unguentaria, amphoriskoi, jugs, myke, oinochoe, crater, storage vessels, cooking vessels, amphoras, cremation vessells, lids, thymiaterion and candles the ceramis groups is located. Keywords: Hellenistic Period, Nif (Olympos) Mountain, Karamattepe, Ballıcaoluk, Dağkızılca, Pottery.