Okul yöneticilerinin yönetim tarzı, örgüt DNA’sı ve örgütsel değişimin okullardaki korku kültürüne etkisi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, yöneticilerin yönetim tarzının okullardaki korku kültürünü nasıl etkilediği ve yönetim tarzının okullardaki korku kültürüne etkisinde örgüt DNA’sı ile örgütsel değişimin aracılık rolünün olup olmadığının tespit edilmesidir. Bu sayede yöneticilerin yönetim tarzının okullardaki korku kültürüne doğrudan ya da örgüt DNA’sı ve örgütsel değişim aracılığıyla etkisinin olup olmadığı belirlenecektir. Araştırmanın bir diğer amacı da öğretmen görüşlerine göre yöneticilerin yönetim tarzları, örgüt DNA’sı, değişime açıklık ve korku kültürü düzeylerini cinsiyet, kıdem, aynı okuldaki çalışma süresi ve okulda çalışan öğretmen sayısına göre incelemektir. Araştırmanın ilişkisel tarama modelindedir. Okul yöneticilerinin yönetim tarzları, örgüt DNA’sı, örgütsel değişim ve okullardaki korku kültürü arasındaki ilişkiyi test etmek amacı ile yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılmıştır. Ayrıca; demografik faktörlerin değişkenlere etkisini belirlemek için t-testi ve tek yönlü ANOVA Analizi kullanılmıştır. Araştırma Uşak ilinde yer alan kamu okullarında gerçekleştirilmiştir. Araştırmada “Kişisel Bilgi Formu”, “Yönetici Davranışları Anketi”, “Örgüt DNA’sı Ölçeği”, “Okulların Değişime Açıklığı Ölçeği” ve “Okullarda Korku Kültürü Ölçeği” aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmanın kişisel değişkenlerine göre anlamlı farklılık olup olmadığının çözümüne yönelik yapılan t testi ve tek yönlü ANOVA analizleri sonucu fark çıkan değişkenlerinin etkisinin çok küçük olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Yapısal eşitlik modeli testleri sonucunda; yönetim tarzının korku kültürü üzerinde doğrudan ve dolaylı etkilerinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Otokratik ve ilgisiz yönetim tarzları okullarda korku kültürü oluşmasına neden olurken, demokratik yönetim tarzı da okullardaki korku kültürü düzeyini azaltmaktadır. Bu etki hem doğrudan hem de örgütsel değişim ve örgüt DNA’sı aracılığıyla dolaylı olarak gerçekleşmektedir.

The aim of this study is to determine how the management style of administrators affects the fear culture in schools and whether the management style has a mediator role in organizational DNA and organizational change in the effect of fear culture in schools. In this way, it will be determined whether the management style of administrators has an effect directly on the culture of fear in schools or through organizational DNA and organizational change. Another aim of the study is to examine the management style of administrators, organizational DNA, openness to change and fear culture levels according to gender, seniority, working time in the same school and the number of teachers working in the school. The model of the study is the relational survey model. Structural equation modelling (SEM) was used to test the relationship between school administrators’management styles, organizational DNA, organizational change and fear culture in schools. In addition, t-test and one-way ANOVA analysis were used to determine the effect of demographic factors on variables. The research was conducted in public schools in Uşak. Province. The data were gathered through “Personal Information Form”, “Executive Behaviour Scale”, “Organizational DNA Scale”, “Schools’Openness to Change Scale”, “Fear Culture in Schools Scale”. In order to find out whether there is a significant difference according to the demographic variables of the study or not, t-test and one-way ANOVA analyses were performed, the effect of the different variables was found as low. As a result of structural equation model tests; it is concluded that the management style has direct and indirect effects on the culture of fear. While autocratic and irrelevant management styles cause fear culture in schools, the democratic management style also decreases the level of fear culture in schools. This effect occurs both directly and indirectly through organizational change and organization DNA.