Norm fazlası öğretmenlerın mesleki aidiyet algıları

Abstract

Bu çalışmada norm fazlası öğretmenlerin mesleki aidiyet algıları ve bu algılarının öğretmenlerin kişisel değişkenlerine göre eğişip/değişmediği araştırılmıştır. Tarama modelinin kullanıldığı araştırmanın evrenini 2020–2021 eğitim-öğretim yılı Denizli ili genelinde norm fazlası olan öğretmenler oluşturmaktadır. “Tesadüfi örnekleme” yöntemiyle seçilen ölçek sorularının tamamına cevap veren 178 öğretmenden veriler toplanmıştır. Araştırmada kullanılan veri toplama aracı; “Kişisel Bilgiler”, “Mesleki Aidiyet Ölçeği” olmak üzere iki bölümden oluşmaktadır. Norm fazlası öğretmenlerin mesleki aidiyet algıları analizi sonucunda öğretmenlerin en fazla aidiyet duydukları maddenin “Kurumumun toplumsal imajına önem verir, iyi temsil etmeye çalışırım.” maddesiyle “Mesleğimin toplumsal imajına önem verir, iyi temsil etmeye çalışırım.” maddeleri olduğu görülürken en az katılımın ise “Kurum yöneticileri çalışanların meslekî açıdan yetersiz oldukları konuları tespit etmeye yönelik araştırmalar yaparlar.” maddesi olduğu görülmüştür. Norm fazlası öğretmenlerin mesleki aidiyet alt boyutlar ve genel algıları analizi sonucunda en yüksek katılımın mesleki örgüt aidiyeti olduğu görülürken mesleki mekan ile mesleki yönetim aidiyeti alt boyutunda orta düzeyde olduğu görülmüştür. Mesleki aidiyetin genel olarak orta düzeyde olduğu görülmüştür. Norm fazlası öğretmenlerin mesleki aidiyet algılarının mesleki yönetim aidiyeti, mesleki örgüt aidiyeti alt boyutlarıyla genel mesleki aidiyette cinsiyete göre değişmediği ancak mesleki mekân aidiyeti alt boyutunun farklılık gösterdiği ve bu farklılığın erkekler lehine olduğu görülmüştür. Norm fazlası öğretmenlerin mesleki aidiyet algılarının yaş, eğitim düzeyi, kıdem, ödül/ceza alma durumu ile ekders alma durumuna göre farklılık göstermediği ancak norm fazlası oldukları yıl ve norm fazlası oldukları süreçte görevlendirildikleri okul sayısına göre farklılık gösterdiği görülmüştür. Farklılıkların bütün boyutlarda ve genel olarak görüldüğü ve norm fazlası olduğu yıl az olanlarla (1 yıl) çok olanlar arasında (3-4 ve 5-12 yıl) anlamlı farklılık görülmüştür. Farklılıkla ilgili olarak norm fazlası olduğu yıl arttıkça aidiyet duygusunun azaldığı sonucuna ulaşılmıştır. Norm fazlası iken görevlendirilen okul sayısı 1-3 olanlarla 8’den fazla olanlar arasında farklılık olduğu ve görevlendirildiği okul sayısı arttıkça mesleki aidiyet duygusunun azaldığı bulunmuştur.