Okul müdürlerinin öğretim liderliği davranışlarına ilişkin öğretmen algıları

Abstract

Bu çalışmada Denizli metropol ilçelerinde görev yapan öğretmenlerin okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarına ilişkin algıları ve bunun faklı değişkenlere göre değişiklik gösterip/göstermediği araştırılmıştır. Araştırmada “tarama modeli” kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini 2020–2021 Eğitim-Öğretim yılı Denizli ili metropol ilçeleri Merkezefendi ve Pamukkale ilçesinde görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. “Tesadüfi örnekleme” yöntemiyle 276 öğretmene ulaşılarak veriler toplanmıştır. Öğretmenlerin okul yöneticilerinin öğretim liderliği davranışlarını göstermelerine ilişkin en fazla katılım gösterdikleri maddenin “Çalışanları doğrudan ilgilendiren bilgileri zamanında iletmek” ve “Mesajların ilgili tüm bireylere ulaşmasını sağlamak.” Maddelerine “Katılma Eğilimindeyim” düzeyinde olduğu görülürken en az katılımın “Sınıflarda örnek dersler vermek.” maddesine “Katılmama Eğilimindeyim” düzeyinde olduğu görülmüştür. Alt boyutlar ve genel olarak okul yöneticilerinin öğretimsel liderlik davranışlarını sergileme düzeylerine ilişkin öğretmen algılarında en yüksek katılımın İletişim Becerileri alt boyutunda olduğu ve bunu sırasıyla Öğretimsel İklim Geliştirme, Öğrenci Gelişimini İzleme, Amaç Tanımlama alt boyutları ve okul müdürlerinin genel olarak öğretim liderliği davranışlarını göstermelerine ilişkin katılım düzeylerinin “Katılma Eğilimindeyim” düzeyinde olduğu görülürken Öğretimi Denetleme ve Öğretimi ve Öğretmeni Güçlendirme alt boyutunda katılımın ise “Fikrim Yok” düzeyinde olduğu saptanmıştır. Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarına ilişkin öğretmenlerin algılarının öğretmenlerin demografik özelliklerine göre farklılık gösterip göstermediğine bakıldığında; Cinsiyet ve eğitim düzeyine göre; öğretimsel liderlik davranışlarını genel olarak ve bütün alt boyutlarda anlamlı farklılık olmadığı ve öğretmenlerin okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışlarını göstermelerine ilişkin algılarının bütün alt boyutlarda ve genel olarak benzerlik gösterdiği ve herhangi bir farklılık göstermediği sonucuna ulaşılmıştır. Yaşa Göre; Öğretimsel İklim Geliştirme, İletişim Becerileri ve Amaç Tanımlama alt boyutlarında anlamlı farklılık göstermez iken, Öğretimi ve Öğretmeni Güçlendirme, Öğretimi Denetleme, Öğrenci Gelişimini İzleme alt boyutlarıyla genel olarak Öğretim Liderliği davranışlarında anlamlı düzeyde farklılık olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin kıdemlerine göre; Öğretimsel İklim Geliştirme, İletişim Becerileri ve Amaç Tanımlama alt boyutunda anlamlı farklılık görülmez iken Öğretimi ve Öğretmeni Güçlendirme, Öğretimi Denetleme, Öğrenci Gelişimini İzleme ve genel olarak Öğretim Liderliği davranışlarına yönelik algılarında anlamlı düzeyde farklılık olduğu görülmüştür. Öğretmenlerin çalıştıkları okuldaki öğrenci sayısına göre; sadece Öğrenci Gelişimini İzleme alt boyutunda farklılık görülmediği ancak diğer alt boyutları tamamı ve genel olarak öğretim liderliği davranışlarına ilişkin algılarının farklılık gösterdiği tespit edilmiştir. Öğretmenlerin çalıştıkları okulun bulunduğu yerin sosyo-ekonomik düzeyine göre; Öğretimi ve Öğretmeni Güçlendirme, Öğretimsel İklim Geliştirme, İletişim Becerileri, Öğretimi Denetleme, Amaç Tanımlama alt boyutlarıyla genel olarak Öğretim Liderliği algılarında anlamlı farklılık görülmemiş ancak Öğrenci Gelişimini İzleme alt boyutunda anlamlı seviyede farklılık olduğu tespit edilmiştir. Öğretmen algılarının aldıkları kurs-seminer sayısına göre; Öğretimi ve Öğretmeni Güçlendirme, İletişim Becerileri, Amaç Tanımlama, Öğrenci Gelişimini İzleme alt boyutlarında ve genel olarak Öğretim Liderliği algılarının anlamlı farklılık göstermediği ancak Öğretimsel İklim Geliştirme ve Öğretimi Denetleme alt boyutlarında anlamlı farklılık yarattığı görülmüştür.