Çözüm odaklı yaklaşımın adölesanlarda öfke yönetimine ve şiddet davranışına etkisi

Abstract

Araştırma çözüm odaklı yaklaşımın adölesanlarda öfke yönetimi ve şiddet davranışı üzerindeki etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Bu araştırma deneysel araştırma tasarımlarından ön test-son test ölçümlerin olduğu kontrol gruplu tasarıma sahip, tek körlü, randomize kontrollü bir araştırmadır. Araştırmada, randomizasyon yöntemlerinden basit randomizasyon yöntemi kullanılmıştır. Araştırma, İstanbul İli Silivri İlçesi’nde bulunan Silivri Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde yürütülmüştür. Veriler Ocak 2020-Nisan 2020 tarihleri arasında toplanmıştır. Araştırmanın örneklemini (deney grubu 24, kontrol grubu 24) 48 öğrenci oluşturmuştur. Araştırma verileri Kişisel Bilgi Formu, Sürekli Öfke ve Öfke İfade Tarzı Ölçeği (SÖÖTÖ), Şiddet Eğilim Ölçeği (ŞEÖ) ile toplanmıştır. Deney grubundakilere grupla çözüm odaklı yaklaşıma dayalı 7 oturumluk öfke yönetimi ve şiddet davranışını önleme programı uygulanmıştır. Kontrol grubuna ise herhangi bir girişim yapılmamıştır. Veriler; müdahale öncesi, müdahaleden bir hafta ve bir ay sonrasında değerlendirilmiştir. Deney ve kontrol grubunun sosyodemografik özellikleri homojen olup, müdahale öncesinde sürekli öfke, öfke-içte, öfke-dışa, öfke-kontrol alt boyutları ve ŞEÖ puan ortalamaları açısından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmamıştır (p>0,05). Deney grubunun müdahaleden 1 hafta ve 1 ay sonrası yapılan ölçümlerde sürekli öfke, öfke-dışa ve öfke-kontrol alt boyutlarında ve ŞEÖ puan ortalamalarında istatistiksel olarak anlamlı farklılık tespit edilmiştir (p<0,05). Müdahale sonrası deney grubunun sürekli öfke, öfke-dışa ve şiddet eğilim puan düzeyleri azalırken (p<0,05), kontrol grubunda bir değişim olmamıştır (p>0,05). Benzer şekilde, müdahaleden 1 hafta ve 1 ay sonraki yapılan ölçümlerde deney grubunun öfke kontrol puan ortalamaları kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde daha yüksek tespit edilmiştir (p<0,05). Elde edilen sonuçlar doğrultusunda çözüm odaklı yaklaşımın, adölesanların öfke yönetiminde ve şiddet davranışını azaltmada etkili olduğu saptanmıştır. Çözüm odaklı yaklaşımın adölesanlarda öfke yönetiminde ve şiddet davranışını azaltmada uygulanması ve adölesanların bu konu ile ilgili düzenli bilgilendirilmesi önerilmektedir.

The research was conducted to examine the effect of solution focused approach on anger management and violent behavior in adolescents. This research is a single-blind, randomized controlled study with a control group design with pre-test and post-test measurements from experimental research designs. Simple randomization method was used in the study. The research was carried out in Silivri Vocational and Technical Anatolian High School in Silivri Municipality of City of Istanbul. Data were collected between January 2020-April 2020. The sample of the study (24 students in the experimental group, 24 in the control group) consisted of 48 students. The research data were collected by Personal Information Form, State-Trait Anger Expression Inventory (STAXI), Violence Tendency Scale (VTS). A 7-session program of anger management and prevention of violent behavior based on a solution focused approach was applied to the experimental group. No intervention was applied to the control group. Data were evaluated before the intervention, one week and one month after the intervention. The sociodemographic characteristics of the experimental and control groups were homogeneous, and no statistically significant difference was found in terms of trait anger, anger in, anger out, anger control sub-dimensions and VTS scores before the intervention (p>0,05). In post-test and one-month follow-up test, in the experimental group, a statistically significant difference was found in the trait anger, anger-out and anger-control sub-dimensions and the mean scores of VTS (p<0,05). After the intervention, while the trait anger, anger out and violence tendency levels of the experimental group decreased (p<0,05), there was no change in the control group (p>0,05). Parallel to these findings, in post-test and one-month follow-up test, mean score of anger control in the experimental group were found to be significantly higher than the control group (p<0,05). In line with the results obtained, it has been determined that the solution focused approach is effective in adolescents' anger management and reducing their violent behavior. It is recommended that a solution focused approach should be applied in anger management and reducing violent behavior in adolescents and adolescents should be educated on solution focused approach.