Ebeveynliğe geçiş sürecinde olan ve olmayan evli bireylerin güç paylaşımı ve rol Beklentileri bakımından incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı ebeveynliğe geçiş döneminde olan ve olmayan evli bireylerin evlilik rol beklentileri (geleneksel rol beklentileri ve eşitlikçi rol beklentileri) ve güç paylaşımı bakımından incelenmesidir. Araştırmanın katılımcılarını en fazla beş yıllık evli hiç çocuğu olmayan ya da ebeveynliğe geçiş sürecinde olan bireyler oluşturmaktadır. Ebeveynliğe geçiş sürecindeki katılımcılar, 0-36 aylık ilk çocuklarına sahip evli bireyler ile sınırlandırılmıştır.Araştırma için en az ortaöğretim mezunu 138’i kadın, 127’si erkek olmak üzere toplam 265 evli bireyden veri toplanmıştır; bunlardan 178’i çocuk sahibi değildir, 87’si ebeveynliğe geçiş sürecindedir. Katılımcıların yaşları 22-49 yaş aralığındadır (x? =28.85, ss=3.46). Verilerin toplanmasında Arıcı-Şahin ve Keklik (2019) tarafından geliştirilen “Çift İlişkilerinde Güç Paylaşım Ölçeği (ÇİPGÖ)”, Köksal (2017) tarafından geliştirilen “Evlilik Rol Beklentileri Ölçeği (ERBÖ)” kullanılmıştır. Katılımcıların demografik bilgileri araştırmacı tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu ile elde edilmiştir. Verilerin analizinde SPSS 22.0 paket programı kullanılmıştır. Evlilik rol beklentileri ve ilişkideki güç paylaşımı değişkenlerinin ebeveynliğe geçiş sürecinde olan evli bireylerde ve çocuğu olmayan evli bireylerde karşılaştırılması için tek faktörlü MANOVA yapılmıştır. Bununla birlikte ebeveynliğe geçiş durumunun ve cinsiyetin, evlilik rol beklentileri ve ilişkideki güç paylaşımı üzerindeki ortak etkisinin incelenmesi amacıyla iki faktörlü MANOVA yapılmıştır. Son olarak ebeveynliğe geçiş dönemindeki evli bireylerin evlilik rol beklentilerinin ve ilişkilerindeki güç paylaşımının ebeveyn olarak geçirilen süreye göre incelenmesi için ANOVA yapılmıştır. Araştırmanın sonuçları ebeveynliğe geçiş sürecindeki evli bireylerin geleneksel rol beklentileri puan ortalamalarının çocuk sahibi olmayan evli bireylere göre daha yüksek olduğunu, eşitlikçi rol beklentileri puan ortalamalarının ise çocuk sahibi olmayan evli bireylere göre daha düşük olduğunu ortaya koymuştur. Bu iki sonuç ebeveynliğe geçiş döneminin evli bireyleri daha geleneksel hale getirdiğini göstermiştir. Ebeveynliğe geçiş sürecindeki evli bireylerin ilişkilerindeki güç paylaşımının eşitliği çocuk sahibi olmayanlara göre daha düşük bulunmuştur. Ebeveynliğe geçiş sürecindeki evli bireylerin evlilik rol beklentileri ebeveyn olarak geçirilen yıllara göre değişmemektedir. Ebeveynliğe geçiş sürecindeki evli bireylerin ilişkilerindeki güç paylaşımının eşitliği ise ebeveyn olarak geçirilen yıl arttıkça düşmektedir.

The purpose of the present study was to examine the marital role expectations (traditional role expectation and egalitarian role expectation) and power sharing between married individuals who are, or not, in the transition to parenthood. The participants of the study consist of individuals who have been married for at most five years, have no children or are in the transition to parenthood. Participants in the transition to parenthood was specified to married individuals with their first child 0-36 months old. For the research, data were collected from a total of 265 married individuals, including 138 women and 127 men, who are at least secondary education graduates; 178 of them do not have children, 87 of them are in the transition to parenthood. The ages of the participants are between 22-49 years old (x? =28.85, ss=3.46). Scales used for data collection were "Power Sharing in Couple Relationships Scale” developed by Arıcı-Şahin and Keklik (2019) and the "Marital Role Expectations Scale” developed by Köksal (2017). The demographic information of the participants was obtained using the Personal Information Form prepared by the researcher. SPSS 22.0 package program was used in the analysis of the data. One-way MANOVA was conducted to examine whether the marital role expectations and power sharing differ from married individuals who are in the transition to parenthood and who have no children. In addition, the common effect of transition to parenthood and gender on marital role expectations and power sharing was examined, and a two-factor MANOVA was used for this. Finally, ANOVA was conducted to examine the marital role expectations and power sharing of married individuals in the transition to parenthood according to the age of the baby. The result of the study showed that the mean scores of the traditional role expectation of married individuals who in the transition to parenthood are higher than who do not have child, and that the mean scores of the egalitarian role expectation are lower than who do not have child. These two results can be interpreted as the transition to parenthood to cause married individuals more traditional. The equality of power sharing in the relationships of married individuals in the transition period was found to be lower than those who did not have children. Martial role expectations of individuals in the transition to parenthood do not change according to the time spent as a parent. The sharing of power in the relationships of married individuals in the transition to parenthood decreases as the age of the baby grows.